‘Dinokiller raakte aarde vanuit dodelijkste hoek’

Naomi Vreeburg

27 mei 2020 14:59

hoek

De beruchte meteoriet die 66 miljoen jaar geleden insloeg op onze aardbol deed dat met een hoek van 45 tot 60 graden. Althans, zo zouden simulaties uitwijzen.

De miljarden tonnen aan zwavel die vrijkwamen tijdens de bekendste meteorietinslag in de geschiedenis blokkeerden de zon en luidde een winter in. Een winter die 75 procent van al het leven op aarde fataal werd, inclusief de dinosauriërs. En ook al gebeurde dit 66 miljoen jaar geleden, geologen en paleontologen doen nog altijd onderzoek naar deze ramp.

Zo hebben wetenschappers uit Londen, Freiburg en Texas onlangs de vorm en structuur van de Chicxulubkrater onder de loep genomen. De verwoestende meteoriet liet deze inslagkrater achter in Yucatán, Mexico. En deze onderzoekers zouden hebben achterhaald dat het ruimteobject insloeg met een hoek van 45 tot 60 graden.

Lees ook:

Worst-case-scenario

Er zijn drie delen van de krater extra belangrijk voor dit onderzoek. Het centrum van de krater, van de piekring – een cirkelvormig gebergte rond de inslagkrater – en van het mantelgesteente dat door de impact omhoog kwam. (Zie de afbeelding hieronder.) Door te bestuderen hoe deze centra ten opzichte van elkaar liggen en deze informatie te vergelijken met computersimulaties die de onderzoekers van de ramp maakten, bepaalden ze de inslaghoek.

hoek
© Gareth Collins/Imperial College London

En een hoek van 45 tot 60 graden op deze plek noemen de wetenschappers een worst-case-scenario. Hoofdauteur van de studie, gepubliceerd in Nature Communications, Gareth Collins zegt er het volgende over: “Als de meteoriet had ingeslagen onder een minder steile of juist veel steilere hoek, zou er veel minder materiaal de atmosfeer in zijn geslingerd en zou het klimaateffect eveneens minder zijn geweest.”

Zee vol kalkstenen

“De uitgevoerde studie is verhelderend en bevestigt in grote lijnen wat ook in eerdere onderzoeken al werd geopperd of naar voren kwam”, zegt Dennis Voeten, paleontoloog en geoloog aan de Uppsala University. “Toch blijven er nog wel genoeg onzekerheden over de inslag bestaan. Zo is het materiaal van de meteoriet zelf nog steeds onbekend en kunnen dus de exacte dichtheid en afmetingen van deze meteoriet niet worden vastgesteld. Hiermee blijft ook de inslagsnelheid een schatting.” 

Wim van Westrenen, hoogleraar Planetaire Evolutie aan de Vrije Universiteit Amsterdam, vindt het onderzoek net als Voeten interessant. Hij wil alleen nog wel benadrukken dat niet alleen de inslaghoek belangrijk was voor de enorme ramp die de meteoriet 66 miljoen jaar veroorzaakte.

“Als de inslag niet in een ondiepe zee vol met kalkstenen was geweest, maar op land en bovenop een plek waar bijvoorbeeld alleen vulkanisch gesteente lag dan zou het met de effecten op het milieu wellicht nog veel minder erg zijn geweest”, zegt de hoogleraar. Kortom: een samenloop van omstandigheden kostte de hoofdpersonages van Jurassic Park de kop.

Bronnen: Nature Communications, New Atlas

Beeld (header): Chase Stone

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!