Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
Tijdens een vijf jaar durend onderzoek naar het duikgedrag van Cuvier-dolfijnen deden deze mariene biologen een opmerkelijke ontdekking.
Blauwe vinvissen zijn met hun meer dan 25 meter lange en 100 ton zware lijven de grootste en een van de meest imposante dieren op aarde. Maar ze zijn niet de beste duikers onder de zeezoogdieren. Die eer komt waarschijnlijk wel de dolfijn van Cuvier (Ziphius cavirostris) toe. De spitssnuitdolfijn kan tot wel 3000 meter diep duiken op zoek naar pijlinktvissen en diepzeevissen.
Volgens berekeningen die wetenschappers hebben gedaan zouden deze relatief kleine walvisachtigen zo’n 33 minuten onder water kunnen blijven voordat hun zuurstof opraakt. Toch vermoedden onderzoekers van de Amerikaanse Duke University dat ze het langer konden volhouden. Er zat maar een ding op: de sterduikers zelf onderzoeken. De resultaten, gepubliceerd in Journal of Experimental Biology, zijn verrassend.
Lees ook:
Cuviers
De onderzoekers wilden niet alleen weten hoelang de ‘Cuviers’ hun adem kunnen inhouden, maar ook hoeveel tijd ze nodig hebben om boven water ervan te herstellen. Daarvoor moest het team enkele dolfijnen voorzien van een tag. Dat was alleen geen makkie, aangezien de zeezoogdieren maar een paar minuten boven water blijven voordat ze weer loodrecht naar beneden duiken.
Toch slaagden de wetenschappers erin om over een periode van vijf jaar met 23 tags 3600 duiken te registreren. Die volgchips leverden interessante informatie op. Zo duurden sommige duiken inderdaad een half uur, maar zaten er ook diepe foerageertochten bij van ruim twee uur.
Duikkampioenen
Bovendien zaten er nog twee uitschieters tussen. In 2017 registreerden de tags een duik van drie uur en een van 3 uur 42 minuten. De onderzoekers noemen het ongelooflijk dat een zeezoogdier in staat was om zo lang onder water te blijven.
“Voor zover bij mij bekend is dit inderdaad een duikrecord (en wat voor één voor een zoogdier!)”, mailt Lonneke IJsseldijk van de Universiteit Utrecht desgevraagd. “Potvissen en spitssnuitdolfijnen zijn beide diep duikende soorten die langere tijd onder water kunnen blijven, maar de dolfijn van Cuvier wint het wel.”
Dat vergt wel een grote fysiologische aanpassing, vertelt de mariene bioloog. “Onder andere in de opslag van zuurstof in spieren en de flexibiliteit van bijvoorbeeld de borstkas, die onder grote druk komt te staan op dergelijke dieptes.”
Hersteltijd
Tot slot verwachtten de wetenschappers dat een spitssnuitdolfijn die langere tijd onder water is geweest ook langer de tijd nodig heeft om bij te komen. Toch is dat niet wat ze zagen; er was geen duidelijk patroon. De ene dolfijn rustte na twee uur duiken twintig minuten uit, de ander kwam in de vier uren na zijn 78 minuten durende duik geregeld naar het oppervlak om bij te komen. “Dat roept veel nieuwe vragen op”, besluit onderzoeker Nicola Quick. Een vervolgstudie staat dan ook al op de planning.
Bronnen: Journal of Experimental Biology, The Company of Biologist via EurekAlert!
Beeld: Andrew Read/ Duke University