‘Zonder sporten toch een sporthart krijgen met dit eiwit’

Laurien Onderwater

11 augustus 2017 13:00

sporthart

Het CT1-eiwit zorgt in muizen voor een gezonde hartgroei en kan in de toekomst mensen met hartaanvallen helpen te herstellen.

Om een gezond lichaam te hebben, is het belangrijk om goed te eten en veel te bewegen. Duh, dat weten we nou wel. Maar het probleem met veel mensen is dat ze liever op de bank liggen te Netflixen dan dat ze buiten 10 kilometer gaan hardlopen. Maar van luieren wordt je hart niet groter en zal het ook niet meer bloed rond kunnen pompen.

Of toch wel? Want wetenschappers van het Ottawa Hospital Research Institute hebben een eiwit ontdekt dat in muizen voor een gezonde groei van het hart zorgt zonder dat daarbij fysieke inspanning aan te pas komt. Betekent dit dat we in de toekomst exercise in a pill kunnen kopen?

CT1-eiwit

Het eiwit in casu heet cardiotrophin 1 (CT1) en is uiteraard niet alleen voor de nietsdoeners bedoeld. Ooit zou het patiënten, die een hartaanval hebben gehad, kunnen helpen met herstellen. Bij een hartinfarct krijgt een deel van de rikketik tijdelijk geen zuurstof, waardoor de hartspier daar afsterft. Dit verslechtert de bloedcirculatie.

Op de plek van afsterving ontstaat littekenweefsel. Ter compensatie gaat de rest van het hart groeien, want de hartspier moet dezelfde hoeveelheid werk verrichten met minder spierweefsel, maar dit is slechte hartgroei. Het eiwit CT1 zou hier verandering in kunnen brengen, want de Canadese onderzoekers hebben aangetoond in muizen en ratten dat CT1 de gezonde groei van het hart (na een aanval) stimuleert.

De behandelde harten vormden meer bloedvaten, hadden langere en gezondere vezels en waren beter in staat het bloed rond te pompen. Het eiwit wist ook de hartfunctie aanzienlijk te verbeteren in beschadigde harten. Dit zou in de toekomst een sneller herstel na hartfalen kunnen betekenen.

Fraai opgezette studie

Volgens Gerard Pasterkamp (UMC Utrecht) is de studie fraai opgezet. “Het was al bekend dat fysieke inspanning een positief effect heeft op de hartfunctie bij patiënten met hartfalen. Nu laten de onderzoekers in dit diermodel mooi zien dat dit eiwit een effect heeft op de hartfunctie die gelijk lijkt te staan aan een fysieke inspanning.”

Ook Diederik Kuster (VUMC) is enthousiast over het onderzoek. “Dit artikel laat zien dat het eiwit in ieder geval op celniveau goed werkt. Een belangrijke eigenschap van gezonde hartgroei is dat het omkeerbaar is en dit laten de auteurs duidelijk zien.”

Haken en ogen

Toch vinden ook beide heren dat er nog een hoop haken en ogen aan de behandeling zitten. Pasterkamp: “De studie is uitgevoerd bij muizen die hartfalen ontwikkelen en het eiwit vermindert de ziekte. Maar dat is niet hetzelfde als dat je bij een gezond persoon het hart getraind kan laten zijn zonder te trainen.”

Dus de Netflixende luilakken zullen toch echt gaan moeten bewegen om een gezond hart te krijgen. Kuster: “Sport heeft op heel veel verschillende gebieden een positief effect op de gezondheid. Vergroting van de hartspier treedt alleen op bij mensen die veel aan duursport doen, niet bij recreatieve sporters. Dus dit lijkt mij een slechte vervanger voor sport.”

Nieuwe doping?

Daarnaast heeft de behandeling nog een nadeel uit een onverwachte hoek. Kuster: “CT1 zou in de toekomst eventueel gebruikt kunnen worden als doping, want je kunt je voorstellen dat een vergroting van je hart jou in staat stelt om meer bloed rond te pompen per hartslag (en dus je uithoudingsvermogen vergroot). Aangezien dit een lichaamseigen stof is, is de opsporing hiervan ook lastig, lijkt mij.”

Maar zo ver is het nog lang niet, de onderzoekers hebben eerst nog een lange weg van klinische proeven te gaan.

Bronnen: Cell Research, Ottawa Hospital Research Institue, New Atlas, Popular Mechanics

Beeld: ANP

Lees ook:

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Bestel dan hier ons nieuwste nummer (geen verzendkosten). Abonnee worden? Dat kan hier!