‘We hebben toekomstige gebergten geconstrueerd’

Laurien Onderwater

14 mei 2021 09:00

gebergten

Douwe van Hinsbergen van de Universiteit Utrecht stelde als eerste ter wereld een ‘recept’ op voor gebergtevorming. Daarmee kan hij nieuwe gebergten voorspellen. KIJK sprak hem erover.

Wat hebben jullie gedaan?

gebergten voorspellen
Douwe van Hinsbergen

We hebben onderzocht welke sedimenten en gesteenten we in de verre toekomst terug zouden vinden in gebergten, als we de Indische Oceaan in een subductiezone zouden laten verdwijnen. In subductiezones schuift de ene plaat onder de andere, en wordt de onderduikende plaat soms afgeschraapt. Die afschraapsels vormen dan gebergten, maar heel veel verdwijnt gewoon. Dus wat zouden we nog wel vinden?

Hoe hebben jullie dit gedaan?

In tien jaar tijd heb ik met mijn team bijna alle grote gebergten die in de afgelopen 200 miljoen jaar zijn gevormd in detail gereconstrueerd. We hebben achterhaald dat sedimenten van ‘microcontinenten’, zoals de Seychellen, en van vulkanen vaak bewaard blijven, maar sedimenten uit de oceanische diepzee juist niet. Daaruit hebben we ‘regels’ opgesteld over hoe geografische fenomenen zoals microcontinenten en vulkanen opgenomen worden in gebergten, of juist helemaal verdwijnen. Met die regels heeft mijn masterstudent Thomas Schouten de gebergten geconstrueerd die in de toekomst tussen India en Somalië gaan vormen.

Waarom bestudeerden jullie dit?

Er wordt wereldwijd ontzettend veel onderzoek gedaan aan het geologisch verleden, met als doel om te begrijpen hoe de aarde werkt: waar vinden we grondstoffen en waar liggen aardbevingen en tsunami’s op de loer. Het werd tijd om te kijken of we inderdaad begrijpen hoe plaattektoniek tot gebergten leidt. De volgende stap is om daar vorming van grondstoffen aan toe te voegen, en uit reconstructies van het verleden te gaan voorspellen waar we die nu zouden moeten vinden in huidige gebergten.

Dit korte interview is ook te vinden in het zomernummer van KIJK die vanaf 27 mei in de winkel ligt.

Lees ook:

Beeld: Universiteit Utrecht

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!