Geologische kaart van de maan gemaakt

Laurien Onderwater

23 april 2020 14:59

kaart maan plattegrond

De US Geological Survey heeft de eerste uitgebreide kaart gecreëerd die meer vertelt over de topografie van onze 4,5 miljard jaar kosmosbuur.

Al tientallen jaren verkennen we de maan, maar nog steeds barst de natuurlijke satelliet van de raadsels. Gelukkig is maanlander Chang’e-4 vorig jaar als eerste ruimtevaartuig neergestreken op de geheimzinnige achterkant van de maan – het deel dat je vanaf onze blauwe knikker nooit ziet.

En dankzij een nieuwe kaart, die de US Geological Survey in samenwerking met de NASA en het Lunar Planetary Institute heeft gemaakt, is het gehele maanoppervlak nu voor het eerst in kaart gebracht. Zo wordt de natuurlijke satelliet stukje bij beetje minder mysterieus.

Lees ook:

Plattegrond

De kaart, de Unified Geological Map of the Moon genoemd, toont de rotsen, kraters, verschillende rotslagen en andere interessante geologische kenmerken van de maan. Om de blauwdruk te maken, gebruikten de wetenschappers data die tijdens Apollo-missies zijn verzameld, aangevuld door gegevens die moderne satellieten recent hebben verkregen.

Zo zijn hoogtegegevens van het gebied rond de evenaar van de maan afkomstig van observaties met de Terrain Camera tijdens de SELENE-missie (Selenological and Engineering Explorer). Die vond plaats onder leiding van JAXA, de Japanse luchtvaart- en ruimtevaartorganisatie. Met NASA’s Lunar Orbiter Laser Altimeter-gegevens zijn de noord- en zuidpool gedetailleerd in kaart gebracht. Het maanoppervlak wordt getoond op een schaal van 1:5000000.

Eindelijke voldoende informatie

“Het is een mooie kaart die de Amerikanen hebben gemaakt”, mailt Wim van Westrenen naar KIJK. Westrenen, werkzaam bij de Vrije Universiteit en niet betrokken bij de studie, doet onderzoek naar de eigenschappen van gesteenten in het inwendige van de maan, de aarde, en andere planeten. “Overigens zijn ze in China ook al een paar jaar hard bezig met een dergelijke kaart, ik denk dat het werk door die concurrentiestrijd wel wat versneld is eigenlijk.”

“Er was nog niet zo’n kaart beschikbaar van het hele oppervlak,” vervolgt Van Westrenen, “omdat we nog niet zo heel lang de benodigde informatie hebben.” Pas in de laatste jaren is met behulp van metingen door satellieten die rond de maan draaiden voldoende informatie verzameld om de maankaart te maken.

“Dat komt doordat we maar van een paar landingsplaatsen op de Maan (waar Apollo-astronauten hebben rondgelopen) in heel groot detail weten wat voor stenen er precies liggen. Het is moeilijk, eigenlijk nog steeds onmogelijk, om vanuit de ruimte gegevens met vergelijkbare precisie te verkrijgen.”

De kaart is erg nuttig voor de voorbereiding van toekomstige maanmissies, benadrukt Van Westrenen. “De selectie van de beste plek om te landen om een bepaald wetenschappelijk doel te bereiken is heel belangrijk, en deze kaart kan zeker gebieden uitsluiten of juist uitlichten als landingszone voor toekomstig werk. Zonder kaarten kan dat allemaal niet.”

Bronnen: USGS via EurekAlert!, New Atlas, Wim van Westrenen

Beeld: NASA/GSFC/USGS

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!