Niet alleen mensen en sommige mensapen kunnen onbaatzuchtig zijn, de grijze roodstaartpapegaai lijkt ook soortgenoten te hulp te staan.

Wat doe je als je een oude vrouw ziet die de weg niet durft over te steken? Of een man die hard met zijn fiets is gevallen? Die help je, of je diegene nou kent of niet. Ook andere dieren staan bekend om hun hulpvaardigheid, waaronder chimpansees. Nu blijkt de grijze roodstaartpapegaai eveneens de beroerdste niet te zijn. In een experiment, uitgevoerd door onderzoekers van het Max Planck Institute for Ornithology in Duitsland, ontfermden 7 van de 8 papegaaien zich over zijn soortgenoot.

Lees ook:

• Deze vogel bestaat uit drie soorten
• ‘Staar naar meeuwen, dan jatten ze minder snel’
• Kan een zwaan je arm breken?

Nootje

Zowel kraaien als papegaaien staan bekend om hun oplossingsgerichtheid. Om die reden worden ze ook wel gekscherend gevederde apen genoemd. Toch hebben eerdere onderzoeken aangetoond dat kraaien, ondanks hun sociale intelligentie, elkaar niet snel helpen. Hoe zit dat met papegaaien, vroeg het team zich af.

Ze onderzochten twee soorten: de grijze roodstaartpapegaai (Psittacus erithacus) en de blauwkopara (Primolius couloni). Het experiment werd als volgt uitgevoerd. In twee aparte kooien zaten of twee grijze roodstaartpapegaaien of twee blauwkopara’s. Via een gaatje aan de voorkant van het hok konden de vogels een nootje krijgen van een onderzoeker in ruil voor een muntje.

In de scheidingswand van de twee kooien zat ook een gaatje waardoor papegaaien muntjes konden doorgegeven aan elkaar. Op een gegeven moment plakte de wetenschapper een doorgang van een papegaai af, waardoor deze geen muntje meer kon afgeven en dus geen beloning kreeg.

Buurman in nood

In deze situatie (zie: foto hieronder) reageerde de grijze roodstaartpapegaai erg sociaal: hij gaf zijn muntje via de doorgang aan zijn buurman (die geen muntjes bezat), zodat die het kon inleveren en wél een lekkere beloning ontving. Als in een vervolgexperiment juist het andere gat werd afgeplakt, bewees de ene papegaai zijn partner in crime een wederdienst.

Opmerkelijk genoeg moest de blauwkopara niks hebben van dit altruïstische gedrag.

Voordelig gedrag

Evolutionair bioloog en ornitholoog Jente Ottenburghs van de Universiteit van Uppsala noemt een mogelijke verklaring voor dit gedrag. “Grijze roodstaartpapegaaien verzamelen vaak in grote groepen die constant van samenstelling veranderen. Deze vogels ontmoeten dus veel andere individuen en moeten telkens laten zien dat ze betrouwbaar zijn. Dit resulteert in veel altruïstisch gedrag. Blauwkopara’s leven daarentegen in kleine groepen en moeten zich niet voortdurend ‘bewijzen’.”

“Het verbaast me dan ook niet dat sommige vogels altruïstisch zijn”, gaat Ottenburghs verder. “Veel soorten leven in grote, sociale groepen waar altruïstisch gedrag voordelig kan zijn. Ik verwacht dus dat andere papegaaisoorten die in grote groepen leven vergelijkbaar gedrag zullen vertonen.” Hoewel dit een logische verklaring is, is een grotere steekproef en meer onderzoek met andere vogelsoorten nodig, benadrukt ook Ottenburghs.

Bronnen: Current Biology, Cell Press via EurekAlert!

Beeld: Anastasia Krasheninnikova

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!