Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
Dat de semi-aquatische Anolis aquaticus een luchtbel blaast als hij het water induikt, had onderzoeker Lindsey Swierk in 2021 al ontdekt. Maar nu heeft ze ook echt bewezen dat hij daarmee langer onder water kan blijven.
Sta je op het punt om een duik te maken? Dan zou het handig zijn als je een grote bubbel kon blazen die je van lucht voorziet. Verschillende ongewervelde dieren maken gebruik van deze truc. Zo zijn er de schrijvertjes (Gyrinidae) binnen de keverfamilie. Als deze zich bedreigd voelen, duiken ze onder water. Ze nemen dan altijd een luchtbel mee om te kunnen ademen.
Bij gewervelde dieren is dit foefje uiterst zeldzaam. Van maar één gewervelde diersoort is bekend dat ze met een luchtbel onder water duiken: de semi-aquatische anolis. Dit gedrag is ontdekt door onderzoeker Lindsey Swierk van Binghamton University (VS). Nu heeft ze ook vastgesteld dat ze deze bel inderdaad gebruiken om langer onder water te blijven. Hoe heeft ze dat gedaan?
Lees ook:
Vorming van luchtbel verhinderen
Net als de schrijvertjes duikt Anolis aquaticus onder water wals hij zich bedreigd voelt. Voordat ze koppie ondergaan, blazen ze een luchtbel over hun neusgaten. Om te bewijzen dat deze echt dient om onder water mee te kunnen ademen, verhinderde Swierk de vorming van luchtbellen. Hoe? Door een vochtinbrengende crème op hun snoetje te smeren.
De huid van een hagedis is hydrofoob. Oftewel: waterafstotend. Normaal gesproken plakt de lucht als het ware op de huid van een hagedis, waardoor er een bubbel kan ontstaan. Maar door de vochtinbrengende crème verloor de hagedissenhuid zijn waterafstotende vermogen, en dus kon de hagedis geen luchtbel creëren.
Laat het experiment beginnen
Swierk behandelde de ene helft van de anolissen wel met crème, de andere helft niet. Daarna hield ze bij hoelang de hagedissen onder water konden blijven. En jawel, de anolissen die een luchtbel konden maken, bleven bijna een derde van de tijd langer onder water.
Volgens Swierk is de luchtbel onmisbaar voor Anolis aquaticus om te overleven. Veel dieren in het regenwoud hebben het op de hagedis voorzien. Door in het water te springen, kunnen ze hun vijanden ontwijken. Ze houden het minstens twintig minuten lang uit onder water, maar waarschijnlijk nog wel langer.
Toepassingen voor de mens
Volgens Swierk is haar onderzoek naar de luchtbel van de anolis erg interessant, omdat er maar weinig bekend is over luchtbellen bij gewervelde dieren. Hoe meer we weten, hoe makkelijker het wordt om het trucje bij mensen eventueel na te bootsen. Dat noem je ook wel biomimicry: het creëren van toepassingen die geïnspireerd zijn op wat we zien in de natuur.
Bron: Biology Letters
Beeld: Lindsey Swierk