Het merendeel van de Amerikanen heeft nog nooit van de Hanford Site gehoord. Toch betalen ze mee aan de honderden miljarden dollars die nodig zullen zijn om deze plek in de staat Washington op te ruimen. Want de kernwapenwedloop met de Sovjet-Unie leidde tot een enorme en levensgevaarlijke smeerboel.

Zo’n 1500 bewoners van een woestijnachtig, dunbevolkt gebied in het zuiden van de staat Washington kregen de schrik van hun leven. Deze mensen – voornamelijk boeren en indianen – ontvingen allemaal een brief waarin de overheid hen sommeerde binnen dertig dagen op te hoepelen. Tegenover deze gedwongen verhuizing stond slechts een bescheiden financiële compensatie. Zelfs de doden moesten weg: het leger opende 177 graven om hun resten elders weer in de aarde te stoppen.

Hanford Site

Zo werd in 1943 een gebied van 1740 vierkante kilometer langs de Columbia- rivier voor een belangrijk project ontruimd. Wat voor project? Dat was een staatsgeheim. Ook de 51.000 in kampementen ondergebrachte arbeiders, die zo’n 800 gebouwen en honderden kilometers aan wegen en spoorwegen aan moesten leggen, hadden geen idee waar ze mee bezig waren. Ze wisten alleen dat het werk op deze zogenoemde Hanford Site goed betaalde en dat het iets van doen had met de oorlogsinspanning. Het woord atoombom kenden de meesten niet.

In januari 2019, oftewel 76 jaar later, maakte het Amerikaanse ministerie van Energie bekend dat er nog veel meer geld dan aanvankelijk was ingeschat nodig zal zijn voor het opruimen van diezelfde Hanford Site. Veel Amerikanen zullen zich eens achter de oren hebben gekrabd toen ze hoorden dat dit minimaal 323 miljard en maximaal 677 miljard dollar gaat kosten.

Want: waar ligt die Hanford Site eigenlijk? Wat is daar gebeurd? En waarom is het schoonmaken ervan zo schrikbarend duur?

Dit is het begin van het artikel ‘De grootste nucleaire puinzooi van Amerika’ te vinden in KIJK 9/2021. Deze editie ligt in de winkel vanaf 19 augustus tot en met 15 september.

Meer informatie:

• IEEE Spectrum: The Atomic Fortress That Time Forgot
• Atomic Heritage Foundation: Hanford, WA
• DARRP NOAA: Hanford Nuclear Site
• KIJK: Grote zorgen om nucleaire doodskist
• KIJK: Kerncentrale ontmantelen: een kwestie van jaren

Tekst: Teake Zuidema

Beeld: Jim Lo Scalzo/EPA/ANP

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!