Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
Hommels verspillen geen tijd aan het bewonderen van de hele bloem. In plaats daarvan leren ze enkel waar ze moeten landen en voedsel kunnen vinden.
Hoewel het voor ons soms lijkt alsof insecten met gemak vliegen en landen, kosten deze bewegingen toch echt veel energie. Efficiëntie is dan ook vereist bij de handelingen van de dieren. En hommels lijken dit maar al te goed te beseffen, laat een nieuwe studie maar weer eens zien. Deze beestjes besteden namelijk enkel aandacht aan de voor hen belangrijke delen van een bloem.
Lees ook:
Cirkelbloemen
Onderzoekers van de University of Exeter (Verenigd Koninkrijk) voerden twee experimenten met hommels uit. Allereerst trainden ze de dieren met cirkelvormige, kunstmatige bloemen. Deze waren of helemaal geel, helemaal blauw, geel-blauw (met geel bovenaan) of blauw-geel (met blauw bovenaan). Een lekkere suikeroplossing bevond zich in het midden van de cirkels. Saillant detail: van hommels is bekend dat ze bloemen meestal van onderen benaderen en hier ook landen.
Vervolgens begon experiment numero uno. De beestjes kregen bloemen met een ander kleurenpatroon voor hun snufferd dan waarmee ze getraind waren. Uit deze test bleek dat de hommels de meeste aandacht besteedden aan de kleur die zich bij de trainingsopstelling onderaan bevond.
Voorbeeld: de dieren die getraind waren met geel-blauwe bloemen, besteedden tijdens het experiment meer tijd in de buurt van de blauwe kleur. Ook al bevond deze kleur zich aan de bovenkant van de testbloem.
Oneerlijk verdeeld
Dit suggereert dat ze zich in de trainingsfase vooral hebben gefocust op de onderste kleur – waar de dieren meestal ook landen – en niet op de gehele bloem. Aangezien het volgen van deze kleur hen in de trainingsfase succes (lees: eten) bracht, pasten ze deze benadering ook toe tijdens het experiment. De hommels letten voornamelijk op de kleur en namen niet de hele bloem in zich op.
Bij experiment twee werden de dieren vooraf met iets andere cirkelvormige bloemen getraind. De bloemen waren helemaal geel, helemaal blauw, voor een derde geel en twee derde blauw, of voor twee derde geel en een derde blauw. De kleuren van de laatste twee bloemen waren dus oneerlijk verdeeld.
Hoewel de hommels tijdens experiment twee ook meestal de kleur benaderden die zich in de trainingsfase onderaan bevond, was dit resultaat minder duidelijk. Dit suggereert, zo laten de onderzoekers in hun paper weten, dat ze ook wat aandacht voor de ‘contrastlijn’ tussen de twee kleuren hebben. Al was het focuspunt nog altijd de onderste helft.
Nodige informatie
“We weten dat hommels veel informatie over een bloem in zich op kunnen nemen”, zegt een van de onderzoekers, Natalie Hempel de Ibarra. “Maar onze studie laat zien dat een simpele vorm van leren die weinig moeite kost, goed genoeg is in sommige situaties.”
“De hommels in onze experimenten gebruiken slechts de informatie die ze nodig hebben, in plaats van alles te leren wat ze kunnen leren aan de bloem”, voegt eerste auteur van de paper Keri Langridge toe. “Waarom zou je immers een moeilijke route naar de top van de berg volgen, wanneer je je simpelweg kunt laten leiden door een groot, gekleurd bord?”
Laboratorium
“Op zich is de conclusie van deze studie niet een heel verrassende conclusie”, zegt ecoloog Quint Rusman, verbonden aan de Wageningen University. “Het leergedrag van bijen en andere insecten is goed bestudeerd, en uit al deze studies blijkt dat bijen en andere insecten in een simpele laboratoriumomgeving heel snel eenvoudige stimuli leren, en altijd voor de makkelijkste leerweg kiezen. Echter, het is niet altijd eenvoudig om dit aan te tonen, en daar slagen de onderzoekers hier zeer goed in.”
Rusman vervolgt: “De keerzijde van dit onderzoek onder zeer simplistische omstandigheden is de vraag of hommels buiten in de natuur ook zulk gedrag vertonen. Bloemen zijn meer complex dan de in het onderzoek gebruikte kleurplaten, scheiden geuren af welke naast kleur ook in het foerageergedrag van hommels worden gebruikt, en komen in allerlei oriëntaties voor in een bloemperk. De vraag is of hommels in zulke situaties meer complex leergedrag zullen vertonen.”
Bronnen: Frontiers in Physiology, University of Exeter via EurekAlert!