Gigantische cyclonen ontdekt op Jupiter

Naomi Vreeburg

26 mei 2017 11:00

Al bijna een jaar staat gasplaneet Jupiter onder strenge toezicht van Juno. Nu publiceren onderzoekers meer details over de bevindingen van de ruimtesonde.

5 juli 2016 was het dan eindelijk zover. Juno werd ’s ochtends vroeg in een baan rond Jupiter gebracht, na een reis van ruim vijf jaar. Zijn missie kon beginnen: 37 rondjes om de grootste planeet in ons zonnestelsel vliegen en Jupiter hierbij onderwerpen aan een nauwgezet onderzoek. En deze week zijn in Science de eerste wetenschappelijke resultaten van het Juno-project gepubliceerd.

Polen van Jupiter

Zo bracht de sonde de polen van Jupiter goed in beeld. De dampkring bleek daar donkerder te zijn dan bij de evenaar, wat duidt op een verschil in samenstelling. Verder inzoomend op de zuidpool van de gasplaneet, bleek dat er in dit deel bijvoorbeeld geen wolkenbanden waren te zien. Terwijl dit zo kenmerkend is voor de rest van Jupiter.

jupiter

Maar saai is het niet te noemen op deze polen, zoals je ook kunt zien op de prachtige foto bovenaan deze pagina. Enorme chaotische, ovaalvormige structuren waren er rond. Toen de onderzoekers een timelapsefilmpje van deze vormen maakten, ontdekten ze dat het ging om gigantische cyclonen. Stormen die soms een diameter van 1400 kilometer haalden!

Ammoniakgas

Dat is echter nog niet alles, want nabij de evenaar blijken zich ook nog wat taferelen af te spelen die eerder niet bekend waren. Er zou namelijk ammoniakgas uit een diepere laag in de dampkring naar boven sluimeren. En dat heeft invloed op het weerbericht van de gasplaneet.

Verder melden de onderzoekers dat de grote kern van de gasplaneet mogelijk niet scherp is begrensd. Er zou sprake zijn van een geleidelijke overgang van gas naar sterk samengedrukt waterstof. Een vloeistof. Maar deze resultaten zijn nog niet gepubliceerd.

jupiter

Ten slotte schoot Juno’s infraroodcamera (foto hierboven) beelden van het poollicht boven de zuidpool van Jupiter. Op deze kiekjes werd ook het magnetisch veld van de gasplaneet zichtbaar. Deze blijkt zo’n 70 procent sterker te zijn dan wetenschappers tot nu toe hadden verwacht. Jupiter is een mysterieuze planeet, maar langzaam ontrafelen we ook de geheimen van deze gigant.

Bronnen: Science (1), Science (2), ScienceAlert, Volkskrant