Katten: van wild naar gedomesticeerd

Naomi Vreeburg

20 juni 2017 16:00

katten

Hoe veranderde Tommy van een wildebras in een gedomesticeerd gezelschapsdier? Belgische wetenschappers brengen het verleden van katten weer wat verder in kaart.

Als je kat op je schoot ligt te spinnen, kun je je eigenlijk nauwelijks voorstellen dat de dieren niet altijd als huisdieren werden gehouden. Als Gijs, Minoes, Tommy of Luna in de gordijnen hangt, snap je dat al wat meer. Maar hoe veroverde de gedomesticeerde kat eigenlijk precies de wereld? In twee golven, zo blijkt uit een nieuwe analyse.

Egyptische mummies

Om tot deze conclusie te komen, namen Belgische onderzoekers het DNA van 200 katten – inclusief van Egyptische mummies en Romeinse fossiele dierenresten – onder de loep die de afgelopen 9000 jaar op aarde rondliepen. De resultaten publiceerden de wetenschappers in Nature Ecology & Evolution.

Alle huiskatten stammen af van Felis silvestris lybica – een Afrikaanse wilde kat. Heel wat anders dan de dieren die tegenwoordig bij ons in de krabpaal hangen. Volgens de onderzoekers hebben we deze doetjes te danken aan twee periodes: de oude steentijd en de tijd van de oude Egyptenaren.

Kat-en-muis-spel

In de oude steentijd zouden de dieren zich steeds vaker in de buurt van boerderijen hebben begeven. Hier werd graan verbouwd en dat trok muizen aan. En zoals we allemaal weten, vinden katten deze knaagdieren over het algemeen bijster interessant. De boeren konden de lenige dieren op hun beurt gebruiken om ongedierte aan te pakken. Sinds de oude steentijd verspreidden de katten zich steeds verder naar landbouwgebieden.

Een paar duizend jaar later vond de tweede golf plaats: de oude Egyptenaren kregen een speciaal plekje in hun hart voor de dieren en de kat verspreidde zich toen heel snel over Europa, zo kunnen ze uit het DNA opmaken. Voornamelijk voerden de dieren mee met scheepslui. Als echte zeebonken. Nu houden we ze toch liever in hun warme mandje in huis.

Bronnen: Nature Ecology & Evolution, National Geographic, de Volkskrant

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Bestel dan hier ons nieuwste nummer (geen verzendkosten). Abonnee worden? Dat kan hier!