Kever overleeft maag-darmstelsel van kikker

Laurien Onderwater

04 augustus 2020 15:00

kever kikker

Je zou denken dat het einde verhaal is voor een insect als het wordt opgevreten door een kikker, maar dat geldt niet voor deze keversoort.

Een veelgehoorde wijsheid luidt dat je zo’n honderd keer moet kauwen op een hap voedsel voordat je het doorslikt. Daar hebben kikkers maling aan; bij hen is het hap, slik, weg. Een voordeel van deze manier van vreten is dat het weinig tijd kost. Een nadeel van de slechte tafelmanieren is dat de prooi in het maag-darmstelsel in leven blijft en zich weer een weg baant naar buiten. Dit geldt tenminste voor de waterkeversoort Regimbartia attenuata. En de waterkikker Pelophylax nigromaculatus is de pineut.

Lees ook:

kever

Kruipend kevertje

De ontdekking werd gedaan door Shinji Sugiura van de Kobe Universiteit in Japan. Sugiura doet onderzoek naar ontsnappingsmechanismen van prooidieren, in het bijzonder naar insecten die in waterrijke gebieden leven. In september vorig jaar nam hij R. attenuata onder de loep. Hij zette een volwassen kever bij een jonge waterkikker in een bak en observeerde wat er gebeurde.

Na 105 minuten kwam het kevertje via de anus van de kikker naar buiten en zwom weer vrolijk verder. Alsof hij net niet bijna twee uur in het maag-darmstelsel van een roofdier had doorgebracht.

Ontsnappingsmechanisme

Sugiura herhaalde zijn experiment nog een aantal keren. Maar liefst 90 procent van de ingeslikte kevers kroop binnen zes uur na het eten naar buiten, schrijft de bioloog in Current Biology. De recordtijd bedroeg 6 minuten. Fixeerde de onderzoeker echter de pootjes van de insecten met was dan stierven ze allemaal. Dit betekent dat de kevers niet passief het darmkanaal van de kikker verlaten, maar actief; ze hebben hun bewegende pootjes ervoor nodig.

Een andere keversoort die aan P. nigromaculatus werd gevoerd, Enochrus japonicus geheten, slaagde er niet in om de kikker via zijn achteruitgang te verlaten. Deze insecten werden na 24 uur dood uitgepoept. Het feit dat dit langer dan een etmaal duurde, geeft ook aan dat de keversoort R. attenuata door de slokdarm, maag, dunne en dikke darm van de waterkikker sjeest.

Hoewel de ontsnappingstechniek van R. attenuata nieuw is voor wetenschappers, zijn deze insecten niet de enige kevers die een verteringsdood ontwijken nadat ze zijn opgegeten. In 2018 ontdekte Sugiura dat bombardierkevers (Pheropsophus jessoensis) na het inslikken door een kikker of pad chemicaliën afgeven die zo giftig zijn dat de amfibie direct begint te braken. Vies, maar vernuftig.

Bronnen: Current Biology, Live Science, Wired

Beeld: Shinji Sugiura

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!