‘Korte narcose bij baby’s levert geen hersenschade op’

Karlijn Klei

18 februari 2019 15:59

Uit een omvangrijk, vijf jaar durend onderzoek zou voorzichtig blijken dat het eenmalig, kortstondig onder narcose brengen van kinderen jonger dan drie jaar geen negatieve effecten heeft op de hersenen.  

Per jaar gaan er in ontwikkelde landen miljoenen kinderen jonger dan drie jaar onder narcose. Dat doet men bij medische ingrepen zoals het ‘knippen’ van de amandelen, maar soms ook bij niet-operatieve handelingen zoals het stellen van bepaalde diagnoses. De afgelopen jaren woedt er echter een hevige discussie over de veiligheid van het onder narcose brengen van kleintjes.

Tijdens een uitgebreide, vijf jaar durende studie, die onlangs in vakblad The Lancet verscheen, poogden onderzoekers daarom de werkelijke, langdurige effecten van narcose op kinderen te achterhalen. Uit de resultaten trekt het team voorzichtig een conclusie: een enkele, korte narcose heeft waarschijnlijk geen schadelijke effecten op de hersenontwikkeling van baby’s. Of ook herhaalde, langdurigere behandelingen veilig zijn, is nog niet duidelijk.

Lees ook: Nooit meer per ongeluk wakker tijdens operatie?

Twijfel

Al meer dan een decennium wordt de veiligheid van het onder narcose brengen van baby’s bediscussieerd. Narcose, ofwel algehele verdoving waarbij de patiënt het bewustzijn verliest, zou namelijk negatieve effecten kunnen hebben op het ontwikkelende brein van kinderen, met name die van jonger dan drie jaar.

Maar ondanks aanwijzingen voor onder andere hersenschade bij dieren als gevolg van (langdurige) narcose, is er geen duidelijk uitsluitsel over het langetermijneffect op baby’s. Hierom keek een internationaal team anesthesisten tussen februari 2007 en januari 2013 naar 722 kinderen uit Australië, Italië, de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk, Canada, Nieuw-Zeeland en Nederland.

Volledige VS plaatselijke verdoving

Elk van deze kinderen onderging binnen de eerste vijf maanden van zijn leven (rond de 70 dagen oud) een operatie om een liesbreuk te verhelpen. 363 baby’s werden met behulp van het gas sevofluraan voor iets minder dan een uur onder narcose gebracht. De andere kleintjes (359) kregen een plaatselijke verdoving, wat in diermodellen geen hersenschade oplevert. Geen van de 722 kinderen was al eerder onder narcose geweest.

Op vijfjarige leeftijd geven intelligentietests een redelijk betrouwbaar beeld van de toekomst. Hierom testten de onderzoekers de kinderen vijf jaar na dato. Wat bleek? Er was vrijwel geen verschil tussen beide groepen. Zowel de kinderen die algehele verdoving kregen, als zij die enkel plaatselijke waren verdoofd, hadden gemiddeld een normaal IQ (rond de 99). Ook werden er geen aanzienlijke verschillen gevonden met betrekking tot het geheugen en het gedrag van de kinderen.

Verder onderzoek

Volgens de onderzoekers kunnen de resultaten van de studie dus wat (onnodige) zorgen bij ouders wegnemen. Een enkele, minder dan een uur durende algehele verdoving – langer duurt het meestal niet – zou geen negatieve effecten hebben op het ontwikkelende brein van hun kleintjes.

Maar ondanks de uitgebreide studie, erkennen ook de wetenschappers zelf een aantal punten dat verder onderzoek vereist. Zo waren de proefpersonen voornamelijk jongetjes (84 procent) en keken de onderzoekers naar het effect van slechts één narcosegas. Of ook frequentere, langdurigere algehele verdovingen onder andere omstandigheden veilig zijn, moet toekomstig onderzoek uitwijzen.

Bronnen: The Lancet, EurekAlert!, MedPage Today

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Bestel dan hier ons nieuwste nummer. Abonnee worden? Dat kan hier!