Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
Afgelopen zondag was de koudste 6 augustus in Nederland sinds het begin van de metingen. Is dat record een gevolg van klimaatverandering?
De afgelopen weken waren verreweg van zomers, op veel dagen was een paraplu geen overbodige luxe en bleven de temperaturen laag. Afgelopen zondag gaat zelfs de boeken in als de koudste 6 augustus (15,8 graden in De Bilt) die het KNMI sinds de eerste metingen in 1901 heeft gemeten. Is dat te linken aan klimaatverandering?
Lees ook:
‘Het weer is variabel’
Volgens Karin van der Wiel, klimaatwetenschapper bij het KNMI, kan dat niet. “Niet alles wat nu raar is aan het weer, komt door klimaatverandering. Het weer is ook gewoon erg variabel.” Klimatologisch gezien is er bijvoorbeeld weinig verschil tussen vandaag en gisteren; de concentraties broeikasgassen en de positie van de aarde ten opzichte van de zon verschillen niet significant. Toch is het weer op beide dagen anders. “Vanwege deze variabiliteit zijn er ook extremen, zowel aan de hoge als de lage kant. Zo kan het voorkomen dat een dag een keer de koudste of warmste is sinds het begin van de metingen.”
Dat is met een kleine rekensom goed uit te leggen. Van der Wiel: “Als je slechts één jaar aan metingen hebt, is iedere dag zowel de warmste als koudste van je meetreeks.” Je hebt immers nog geen ander jaar om het mee te vergelijken. “Het jaar daarop verwacht je dat op de helft van die dagen een nieuw record wordt gevestigd. Het KNMI heeft inmiddels 122 volledige jaren aan metingen, dus iedere dag is er 1/122ste kans om een record te zetten.” En omdat er 365 dagen in een jaar zitten, kun je tegenwoordig ongeveer drie recorddagen per jaar verwachten. Maar de klimaatwetenschapster zet daar wel een belangrijke kanttekening bij: “Dit geldt alleen in een wereld zonder klimaatverandering.”
Meer warmste recorddagen
In een wereld mét klimaatverandering gaat die berekening niet op. “Doordat de gemiddelde temperatuur op aarde stijgt, is de kans op een warmste dag aanzienlijk groter dan de kans op een koudste dag. Wat dat betreft is het wel bijzonder dat het zondag de koudste 6 augustus sinds de start van de metingen was.”
Van der Wiel: “In een wereld zonder klimaatverandering verwacht je evenveel warmste als koudste dagen. Maar als je gaat tellen, zie je dat er veel meer hitterecords zijn dan kouderecords (zie de grafiek hierboven). En dat is wel direct aan klimaatverandering te linken.”