Kunnen we de Sahara onder water laten lopen?

André Kesseler

04 januari 2021 11:59

sahara

Met andere woorden: zou de Sahara kunnen dienen als opslagplaats voor overtollig zeewater?

Ben Hollander heeft een briljant idee. De zeespiegel stijgt, op land zijn er gigantische lagergelegen gebieden waar niks mee wordt gedaan. Denk bijvoorbeeld aan de Sahara. Kun je die niet gewoon onder water laten lopen?

288.000 kubieke kilometer

Tjerk Zitman is ingenieur kustwaterbouwkunde aan de TU Delft en is graag bereid om mee te denken én te rekenen. Er zijn, zo zegt hij, verschillende prognoses over de mate waarin de zeespiegel gaat stijgen, maar 0,8 meter rond het einde van deze eeuw lijkt redelijk realistisch. “Voor de berekening zien we de aarde als een bol met een diameter van 12.756 kilometer die voor 70 procent is bedekt met water. Dan kom je dus uit op een wateroppervlak van bijna 360 miljoen vierkante kilometer. Daar zitten ook meren bij (117 miljoen stuks die samen 4 procent van het landoppervlak beslaan, red.), maar die laten we even buiten beschouwing. Een stijging van 0,8 meter over dit oppervlak komt overeen met een toename van 288.000 kubieke kilometer water.”

De Sahara, zo weet Zitman te achterhalen, heeft een oppervlakte van 9,1 miljoen vierkante kilometer. Om daar al dat extra zeewater in kwijt te kunnen, zou de grote zandbak dus in z’n totaliteit gemiddeld 31 meter onder zeeniveau moeten liggen. En dat is bij lange na niet zo. Zitman: “Het laagst gelegen deel is de Qattara-depressie. Met een gemiddelde diepte van circa 60 meter en een oppervlakte van 18.000 vierkante kilometer kun je daar nauwelijks 0,4 procent van die 288.000 kubieke kilometer in kwijt. Maar veruit het grootste deel van de Sahara ligt boven het gemiddelde zeeniveau.”

Onverstandig

En er is nog een bezwaar tegen het onder water zetten van wat we net zo denigrerend ‘de grote zandbak’ noemden. “De Sahara is geen dode vlakte, maar heeft een eigen ecosysteem dat daardoor verloren zou gaan”, zegt Zitman. “Daarnaast blijft het creëren van zo’n groot wateroppervlak niet zonder gevolgen voor het klimaat en het plaatselijke milieu. Bovendien is er nog de zoetwaterreserve onder de Sahara die door al dat zoute zeewater op den duur wordt aangetast.”

Kortom: er zijn domweg te weinig ongebruikte laaggelegen stukken land op aarde om de zeespiegelstijging mee op te vangen én het is onverstandig. Dus de dijken verhogen en de stijging beperken, blijft de beste oplossing.

Deze vraag staat ook in KIJK 4/2020.

Ook een vraag voor de rubriek ‘KIJK antwoordt’? Mail hem naar info@kijkmagazine.nl

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!