Deze kwallen smelten samen om verwondingen te overleven

Sterre Roosen

10 oktober 2024 15:00

Mnemiopsis leidyi, kwal, gefuseerd met soortgenoot

M. leidyi, de ribkwal, gefuseerd met een soortgenoot. Beeld: Mariana Rodriguez-Santiago.

Onderzoekers ontdekken per toeval een kwallensoort die samensmelt met een soortgenoot om wonden te helen.

Een groep mariene biologen heeft een bijzondere ontdekking gedaan in hun aquarium. Tijdens onderzoek naar Mnemiopsis leidyi, een kwallensoort, zagen ze een uitzonderlijk grote kwal. Bij nader inzien bleek dit niet één kwal, maar twee kwallen te zijn die na een fusie niet alleen huidweefsel, maar ook hun zenuw- en spijsverteringsstelsel deelden.

Lees ook:

Dynamisch duo

In een tank van onderzoekers van het University of Chicago’s Marine Biological Laboratory zwom een ribkwal met twee anussen en twee apicale organen. Veel ongewervelde diersoorten bezitten dit orgaan, dat helpt met het bepalen van hun oriëntatie. De wetenschappen vermoedden dat dit verschijnsel was ontstaan door het samensmelten van twee gewonde kwallen die in het aquarium samenkwamen.

Om deze hypothese te testen, verzamelden de onderzoekers meerdere kwallen van verschillende locaties en sneden stukjes weefsel weg. Vervolgens bevestigden ze duo’s van kwallen op een petrischaaltje in een tank, met de twee snijwonden tegen elkaar aan geplaatst. Bewegingen van de kwallen begonnen na een paar uur synchroon te lopen. Na een nacht bleken negen van de tien paren volledig te zijn gefuseerd.

Het experiment toonde ook aan dat de spijsverteringssystemen van de gefuseerde kwallen met elkaar verbonden raakten. Voedseldeeltjes die in één mond waren ingebracht, werden door beide verteringskanalen verspreid en uiteindelijk via beide anussen uitgescheiden. De duo’s bleven het volledige drie weken durende experiment in leven.

Zelfherkenning

Veel ongewervelde dieren kunnen elkaar herkennen en onderscheiden van soortgenoten. Dit helpt ze bij het uitbreiden van hun koloniën. M. leidyi leeft solitair en komt zelden in contact met andere kwallen. Volgens de onderzoekers heeft deze kwallensoort dan ook geen allorecognitiesysteem, wat betekent dat hij zichzelf niet kan onderscheiden van soortgenoten. Dit zorgt ervoor dat hij kan fuseren met andere kwallen zonder dat er een afstotingsreactie ontstaat.

Allorecognitie is een belangrijke factor bij orgaantransplantaties. Doordat het immuunsysteem van de ontvanger een donororgaan als lichaamsvreemd beschouwt, kan het een afweerreactie veroorzaken. Met verder onderzoek naar het samensmelten van twee individuen bij M. leidyi hopen de onderzoekers tot nieuwe inzichten te komen over het tegengaan van afgestoten transplantaties bij de mens.

Bronnen: ScienceDirect, EurekAlert!

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!