‘Lelijke vissen hebben meer bescherming nodig’

Daniël Dekkers

09 juni 2022 09:00

vissen

Misschien speelt het uiterlijk van vissen een grotere rol in hun bescherming dan we willen toegeven.

Er bestaan verschillende organisaties die zich inzetten voor bedreigde vissoorten in onze oceanen. Maar niet elke organisatie krijgt evenveel steun, en het zou kunnen dat het uiterlijk van de vissen hier een rol speelt. Ecologen aan de Universiteit van Montpellier in Frankrijk zochten het uit.

Lees ook:

Vleeskeuring

Om de schoonheid van vissen te beoordelen, schakelde het team burgers in. Via een online vragenlijst gaven 13.000 mensen aan wat ze van het uiterlijk van 481 verschillende vissoorten vonden. Op basis van deze informatie voorspelde een computer wat de beoordeling voor andere vissen zou zijn. Zo zijn er in totaal 2417 soorten gekeurd.

Hieruit werd duidelijk welke vissen het mooist zijn. We houden het meest van kleurrijke vissen met ronde lichamen. Het valt op dat deze soorten vaak tot een kleine groep behoren. Er is dus een grote diversiteit die we niet waarderen. Ook dragen mooie vissen vaak minder bij aan het ecosysteem, omdat ze weinig variatie vertonen in hun dieet en gedrag.

Bedreigd

De onderzoekers vergeleken de resultaten met de rode lijst van het IUCN. De dieren die wij het mooist vinden zijn over het algemeen niet bedreigd, maar juist lelijke vissen zitten vaak in de gevarenzone. De Franse ecologen zeggen daarom dat de soorten die onze hulp het meest nodig hebben de kleinste kans hebben om die daadwerkelijk te krijgen. Dat is extra zorgwekkend, omdat de lelijkerds vaak een belangrijker rol spelen in de ecosystemen.

Christian Tudorache, visfysioloog en universitair docent aan de Universiteit Leiden, kan zich vinden in het resultaat. “Het verbaast me niets. Natuurbescherming is heel publiek gericht”, legt hij uit. “Het geldt ook niet alleen voor vissen. IJsberen krijgen bijvoorbeeld veel aandacht omdat ze iconisch zijn, maar hetzelfde kun je niet zeggen van de ijsvis.”

Het onderzoek maakt duidelijk dat er een groot verschil is tussen wat wij waarderen en wat belangrijk is voor de natuur. Het is dus aan de natuurbeschermingsorganisaties, maar ook aan onszelf, om hier rekening mee te houden. Tudorache vindt dat organisaties meer op de verhalen achter de dieren moeten focussen: “Neem de Groenlandse haai. Het is geen mooie vis, maar hij kan wel 500 jaar oud worden. Daarmee kun je ook aandacht trekken.”

Kortom: lelijke vissen hebben ook liefde nodig, zeker omdat ze het niet van hun uiterlijk moeten hebben.

Bronnen: PLOS Biology, EurekAlert!

Beeld: NOAA

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!