Van razendsnel afbladderende kunstwerken tot onmogelijk te bouwen uitvindingen: Leonardo da Vinci sloeg regelmatig de plank mis. Was de kunstenaar en uitvinder die 500 jaar geleden stierf dan wel echt zo briljant als we allemaal denken?
De ene dag werkte hij van zonsopgang tot zonsondergang, zonder ook maar één keer zijn kwast neer te leggen. Hij vergat daarbij zelfs te eten en te drinken. Maar andere keren kon hij dagen wegblijven, bij terugkomst de steiger beklimmen, urenlang met gevouwen armen naar het schilderij kijken, dan één of twee penseelstreken zetten enweer weggaan.” De Italiaanse monnik en schrijver Matteo Bandello moet met verbazing gekeken hebben naar de soms koortsachtige manier waarop Leonardo da Vinci met de kwast tekeerging op wat een van zijn bekendste werken zou worden.
Het laatste avondmaal is een bijna negen meter lange en ruim vier meter hoge muurschildering, die te zien is in de eetzaal van het Santa Maria delle Grazie-klooster in Milaan. Althans, wat ervan over is. Want nog geen twintig jaar nadat Da Vinci het werk in 1498 afrondde, begon het al af te bladderen. In de decennia daarna ging dat verval in rap tempo door. In 1556 waren de op de muur geschilderde personages – Jezus van Nazareth en de apostelen – al niet meer herkenbaar.
Een kleine honderd jaar later was Het laatste avondmaal zo ver vergaan dat de monniken die in het klooster leefden er een deuropening in hakten. Die paar oude verfspetters op de muur, daar had toch niemand nog wat aan? En het is niet het enige waarin ‘het genie’ toch iets minder geniaal bleek.
Dit is het begin van het artikel ‘Genie of toch nie?’ te vinden in KIJK 5/2019. Deze editie ligt in de winkel vanaf 18 april tot en met 15 mei.
Meer informatie:
- NRC: Rome en Parijs maken ruzie over Leonardo da Vinci
- NU.nl: Nieuwe studie bewijst dat Da Vinci zowel links- als rechtshandig was
- TED-Ed: Da Vinci’s Vitruvian Man of math – James Earle
Tekst: Nick Kivits
Openingsbeeld: iStock/Getty Images
Heb jij de KIJK Hoogvliegers al? Deze special staat boordevol spannende verhalen uit de luchtvaart. Bestel hem hier voor maar €6,99.