Maak een account aan en switch eenvoudig tussen jouw favoriete magazines


Waarom nieuwe dingen leren leuk is (voor zebravinken)

Paul Serail

29 maart 2025 13:00

zebravink

Vogels worden niet geboren als topsopraan. Ze moeten urenlang oefenen op hun favoriete hits. Hoe houden ze het vol?

Bij zebravinken zingen alleen de mannetjes. Jonkies horen hun vader liefdesliedjes zingen en moeten de verleidelijke deuntjes onthouden. Als ze wat ouder zijn, gaan ze zelf aan de slag.

Lees ook:

Oefenen oefenen oefenen

Hoe het kan dat de vogels zo mooi zingen? Het komt ze niet aanwaaien. Het kost ze urenlang op een tak zitten en oefenen. De jongen repeteren hun liedjes rustig een maand lang, elke dag, tot wel tienduizend keer per dag. Ook als er niemand luistert.

Waar halen ze hun motivatie vandaan? Onderzoekers van de Duke University School of Medicine zetten jonge zebravinken een aantal keer in een geluiddicht hok. Daar konden ze oefenen zo veel ze wilden. Ze zaten alleen, dus ze hoefden zich niet te schamen. 

In het begin bakken de jonge zangers er nog niet zo veel van. Maar: ze horen zelf wanneer het goed gaat en wanneer ze een wat minder geslaagde cover zingen. Zo ontdekken de dieren zelf hoe ze dichter en dichter in de buurt komen van de kraker die ze in hun hoofd hebben. 

Baart kunst

De onderzoekers maakten opnamen van de zangpogingen waarna AI de sessies vergeleek met het gezang van een volleerde vogel. Zo gaf de computer aan hoe geslaagd de opnames waren. Zoals verwacht werden de vinken hoe langer hoe beter.

Intussen hielden de wetenschappers ook bij hoeveel dopamine er vrijkwam in het brein van de vinken. Daarvoor gaan er, arme vogels, heel dunne slangetjes hun schedel in. Of het nou goed of slecht klinkt, zodra een vink begint te zingen, komt de dopaminestoot op gang. De stof zorgt ervoor, ook bij mensen, dat we ons fijn voelen. Het werkt als een beloning voor het brein.

Goed gedaan!

Wanneer een liedje lekker loopt, krijgt een vogel een extra beloning van zijn eigen brein, zagen de onderzoekers. Want er komt dan meer dopamine vrij. Het bijzondere is, benadrukken de wetenschappers, dat de lesmethode onafhankelijk is van anderen. De vinken hebben geen leraar nodig die een schouderklopje geeft wanneer het goed gaat. 

Om de proef op de som te nemen, gaven de onderzoekers ook middelen die de werking van dopamine remmen. Je zou verwachten dat de zebravinken dan minder klaarspelen. En inderdaad. De vogels blijven zingen, maar het oefenen is vergeefs. Ze gaan er niet meer op vooruit.

Mensen vinden het fijn om van een ander te horen dat je een geweldige goal gescoord hebt, of dat je pianoconcert prachtig was. Maar ons brein kent hetzelfde systeem van beloningen door dopamine. Deze studie kan zo ook verklaren waarom het zo fijn voelt als je na veel oefenen eindelijk Für Elise uit je vingers krijgt. 

Bron: Duke Today

Beeld: Nick Stafford/Pixabay

KIJK 4-2025 cover

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK! 

Reageren? Plaats een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Verplichte velden zijn gemarkeerd met *

Meest gelezen

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Bestel nu!