De olieramp in de Golf van Mexico in 2010 richtte heel wat schade aan. Zo ook aan een vergane sub van de Nazi’s.

Na een explosie op het boorplatform Deepwater Horizon in 2010, stroomde er bijna drie maanden lang olie in de Golf van Mexico. Het onderwaterleven kreeg hier een flinke klap van. Maar een nieuwe studie, gedaan door onderzoekers van de University of Southern Mississippi, laat nog een onverwacht ‘slachtoffer’ van deze ramp zien: een Nazi-onderzeeboot.

Het gaat om de Duitse sub U-166, die onderzoekers in 2001 op de bodem vonden. Tijdens de Tweede Wereldoorlog liet deze onderzeeboot verschillende Amerikaanse schepen zinken, totdat hij in de zomer van 1942 zelf onder vuur werd genomen en zonk. Op de bodem van de Golf van Mexico werd de U-166 nogmaals aangevallen, dit keer door bacteriën. En de olieramp heeft dit proces versneld, zo suggereren de onderzoekers.

Lees ook: Tip! Sluit de luiken van een onderzeeboot

Metalen schijven

Dat zit zo. Wanneer een schip naar de bodem zinkt, ontstaat er al snel een laagje micro-organismen op. Deze zogenoemde biofilm kan bacteriën bevatten die corrosie tegengaan, maar ook microben die slijtage juist stimuleren. De olie die vrijkwam in de Golf van Mexico leverde een lekker maaltje vol koolstof en zwavel aan bacteriën van de laatste soort. Deze micro-organismen maken een bijproduct, metabolieten, dat corrosie van metalen in de hand werkt.

Foto’s van de U-166 uit 2003, 2009 en 2013 laten zien dat het schip vijf keer meer metaal verloor in de vier jaar na de olieramp dan in de zes jaar ervoor. Bovendien vonden de onderzoekers verhoogde concentraties van Sulfurimonas en Mariprofundus. Deze bacteriën staan bekend om hun vermogen om ijzer te oxideren. Dit ijzer gaat vervolgens over in makkelijk oplosbare zouten.

De wetenschappers voerden ook nog een experiment uit op de zeebodem. Ze legden metalen schijven op meerdere plekken in de Golf van Mexico voor vier maanden. Op de plekken die het meest zijn aangetast door de olieramp, bleken de schijven na een tijd meer ‘metaal-etende’ bacteriën te bevatten.

Titanic

Een gedegen studie, geeft marien microbioloog Inez Flameling (University College Roosevelt) desgevraagd aan. “Uiteindelijk zal ieder ijzeren wrak vergaan door een combinatie van corrosie door het zout in zeewater en ijzer-etende bacteriën – ook de Titanic gaat hard achteruit”, geeft Flameling aan. “Maar de olie kan dat proces inderdaad versnellen.”

Marien microbioloog Henk Bolhuis (NIOZ) heeft echter een punt van kritiek. “De onderzoekers gaan ervan uit dat de metalen schijven en de korte incubatie op de bodem een goed beeld geven van wat er op de romp zelf gebeurt”, mailt hij. “Mogelijk mochten ze dat metaal niet gebruiken of konden ze dat niet verkrijgen op die diepte (1450 meter). De eindconclusie dat de oliespil verantwoordelijk is voor de versnelde metaalafbraak lijkt me zeer aannemelijk maar echt doorslaggevende bewijs ontbreekt nog.”

Hoe dit bewijs wel zou kunnen worden geleverd? “Men zal moeten aantonen op welke manier de olieresiduen de bacteriën stimuleren om versneld ijzer te oxideren”, vervolgt Bolhuis. “Dat zou in een lab kunnen gebeuren waarbij de bacteriesoorten worden gekweekt op metalen met verschillende oliebestanddelen die ook in de verontreinigde gebieden worden aangetroffen. Vervolgens moet worden vastgesteld of die olieresiduen daadwerkelijk als energie en/of koolstofbron kunnen dienen of anderzijds ijzeroxidatie kunnen versnellen.” Nog wat werk aan de winkel dus.

Bronnen: Frontiers in Marine Science, New Scientist, IFL Science

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Bestel dan hier ons nieuwste nummer. Abonnee worden? Dat kan hier!