Oudste stegosaurussoort tot nu toe gevonden

Karlijn Klei

04 maart 2022 13:00

Stegosaurus

Met de vondst en beschrijving van Bashanosaurus primitivus wordt een tipje van de sluier opgelicht over de vroege evolutie van stegosauriërs.

Samen met de Tyrannosaurus rex en Triceratops staat Stegosaurus stevig in het top drie ‘bekendste dinosauriërs’. Maar ondanks die roem weten wetenschappers eigenlijk nog relatief weinig over de evolutie van deze planteneters.

Een recente opgraving van overblijfselen van een nog niet eerder beschreven soort brengt daar mogelijk verandering in. Bashanosaurus primitivus zou namelijk de oudste stegosaurussoort zijn die men tot nu toe in Azië opduikelde. Daarmee is het volgens de onderzoekers ook meteen een van de oudste ter wereld.

Lees ook:

Oud

Verreweg de bekendste eigenschappen van de stegosauriërs zijn de stekelige beenplaten op hun rug en hun gevaarlijk puntige staart. Paleontologen hebben tot nu toe wereldwijd 14 stegosaurussoorten ontdekt en beschreven. Alleen in Australië en Antarctica zijn er tot dusver nog geen resten van deze oeroude planteneters gevonden.

De meeste stegosauriërs die we kennen, leefden zo’n 150 miljoen jaar geleden, ergens tussen het late Jura en het vroege Krijt. Dat maakt de ontdekking van de nieuwe soort een bijzondere. De onderzoekers troffen de overblijfselen van deze dino namelijk aan in de zogenaamde Shaximiao-formatie in het Chinese Chongqing.

De ontdekking van de fossielen in deze formatie suggereert dat Bashanosaurus primitivus 168 miljoen jaar geleden al over het aardoppervlak rondstruinde. Niet tijdens het late Jura dus, maar in het midden, tijdens het zogenaamde Bajocien.

Stamboom

Bashanosaurus primitivus – met 2,8 meter van kop tot staart een ‘kleintje’ – vult een plekje aan het begin van stamboom van de stegosauriërs. Zo blijkt de nieuwe soort niet alleen overeenkomsten te hebben met andere oudere stegosaurussoorten, zoals Huayangosaurus en Gigantspinosaurus, hij heeft ook veel gemeen met een paar van de eerste gepantserde dinosauriërs. Die leefden pakweg 20 miljoen jaar eerder.

“Met de vondst en beschrijving van Bashanosaurus wordt een tipje van de sluier opgelicht over de vroege evolutie van stegosauriërs”, vertelt paleontoloog Dennis Voeten, niet betrokken bij het onderzoek.

Tipje van de sluier

“De bekendste stegosaurussoorten zijn vrij merkwaardige dieren die duidelijk sterk zijn aangepast aan heel specifieke levensstijlen”, vertelt Voeten. “De uitzonderlijk smalle kop, enorme platen op de rug en en staartstekels, roepen in hun evolutionaire en functionele context nog steeds veel vragen op.”

“Door primitievere voorouders te vergelijken met verder geëvolueerde familieleden, kunnen we de oorsprong en ontwikkeling van eigenschappen in kaart brengen”

Paleontoloog Dennis Voeten

“Door primitievere voorouders van deze dieren te vergelijken met hun verder geëvolueerde familieleden kunnen we de oorsprong en ontwikkeling van dergelijke bizarre eigenschappen veel beter in kaart brengen. Bovendien kan er zo een nauwkeurigere stamboom van stegosauriërs worden opgebouwd”, aldus Voeten.

De onderzoekers stellen voorzichtig dat de vondst betekent dat stegosauriërs in Azië zijn ontstaan. Hoewel dat volgens Voeten een begrijpelijke aanname is, is de paleontoloog het niet eens met die conclusie. “Het lijkt me gezien de zeldzaamheid van dergelijke goedbewaarde fossielen in het algemeen nog wel wat voorbarig.”

Bronnen: Journal of Vertebrate Paleontology, EurekAlert!

Beeld: Banana Art Studio

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!