Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
Nieuw onderzoek toont aan dat bepaalde papegaaien kansen kunnen inschatten. Iets wat tot dusver alleen bij primaten was aangetoond.
Kea’s zijn bijzonder geniale papegaaien. Keer op keer verbluffen deze Nieuw-Zeelandse vogels ons met hun creatieve, oplossingsgerichte denkvermogen. Vooral als er wat lekkers te winnen valt, staat het brein op scherp en haalt de vogel de vreemdste capriolen uit om zijn snack te bemachtigen.
Nu beweren wetenschappers van de University of Auckland dat de papegaaien zelfs een gevoel hebben voor kansberekening. Zo zou de kea met succes een afgewogen keuze maken. Een vorm van intelligentie die tot dusver alleen gezien werd bij diverse primaten, zoals chimpansees.
Lees ook:
Beloningsstaafjes
Om te bepalen of kea’s kansberekening doorzien, bedachten de onderzoekers een reeks slimme experimenten. Hiervoor gebruikten ze doorzichtige potten vol met zwarte en oranje staafjes. Voorafgaand aan het onderzoek leerden de onderzoekers de vogels dat het inleveren van een zwart staafje een lekkere beloning oplevert – en een oranje helemaal niks.
Tijdens de eerste reeks proefjes kregen de papegaaien twee potten voor zich, elk met een andere ratio van zwarte en oranje staafjes. Een van de twee potten gaf een beduidend grotere kans op een prijswinnend staafje. De onderzoeker graaide vervolgens uit beide potten een stick en hield deze in gesloten vuist voor zich. Door met de snavel een tikje op de hand te geven, maakte het beest zijn keuze.
Bedachtzaam
Na twintig herhalingen bleek dat drie van de zes vogels een sterke voorkeur hadden voor de pot met de hoogste winkans. Hierbij had het absolute aantal van zwarte staafjes in de pot geen invloed op de keuze.
In het tweede experiment deelde het team de inhoud van de pot in tweeën met een horizontale barrière. In elke pot zaten in totaal evenveel zwarte als oranje staafjes, maar een optie had meer zwarte staafjes voor het grijpen liggen in het bovenste gedeelte. Ook nu maakten de meesten vogels een bedachtzame keuze.
In het laatste experiment kon de vogel een keuze maken uit twee wetenschappers, waarvan een altijd een zwart staafje uit de pot viste en de ander een willekeurige keuze maakte. Zelfs deze sociale hints werden opgepikt door de beestjes.
Subtiele hints
Uit het onderzoek blijkt volgens de wetenschappers dat kea’s het vermogen hebben om statistisch te denken en hierbij nieuwe informatie, zoals een gesplitste pot of voorkeuren voor wetenschappers, in acht nemen. Hiermee sluit de vogel als eerste niet-primaat aan in het rijtje van slimmeriken met oog voor kansberekening.
Maar volgens Jente Ottenburghs, evolutiebioloog en vogeldeskundige van Wageningen University & Research, zijn deze conclusies misschien wat kort door de bocht: “Deze pagegaaien zijn heel intelligent en leren snel. Toch is het lastig om een duidelijke conclusie te trekken.” Het is mogelijk dat de beestjes op een andere manier de beste keuze leerden maken, zoals het opvangen van onbedoelde signalen van de onderzoekers. “Misschien lachte een onderzoeker lichtjes als een kea de juiste hand koos. Vervolgens leerde deze vogel om te letten op deze subtiele hints. De onderzoekers hebben natuurlijk geprobeerd om dit te vermijden, maar het is heel lastig uit te sluiten,” zegt Ottenburghs.
Zoals vaker is er dus meer onderzoek nodig. En mocht deze papegaai toch geen hoogvlieger blijken in de statistiek, dan zijn we toch best wel onder de indruk van zijn kunstjes.
Bronnen: Nature Communications, Gizmodo, Jente Ottenburghs
Beeld: Amalia Bastos