Pesticidengebruik gelinkt aan risico op doodgeboortes

Roeliene Bos

09 augustus 2024 12:00

Man spuit pesticiden op gewassen, gebruik van deze gifstoffen is gelinkt aan doodgeboortes

De risico’s die pesticiden met zich meebrengen, worden steeds duidelijker. Nu hebben onderzoekers in de Amerikaanse staat Arizona ook een link gevonden met doodgeboortes. 

De risico’s van pesticiden op zwangeren worden al tientallen jaren onderzocht. Een ongeboren kind lijkt meer risico te lopen om nadelige gevolgen van landbouwgif te ondervinden dan volwassenen. 

Zo publiceerde het wetenschappelijke tijdschrift Nature een grootschalig onderzoek in 2017 naar het risico van gifgebruik op zwangere vrouwen. Zij analyseerden meer dan 500.000 geboortes in de staat Californië tussen 1997 en 2011. 

De baby’s van vrouwen die het vaakst met pesticiden in aanraking waren gekomen tijdens hun zwangerschap hadden vijf tot negen procent meer kans op complicaties.

Lees ook:

Meer doodgeboortes

Nieuw Amerikaans onderzoek aan de University of Arizona College of Public Health vond nu ook een link tussen pesticiden en een hoger risico op doodgeboortes. De dataset bestond uit meer dan een miljoen geboortes en ruim 2000 doodgeboortes in de staat Arizona. 

De onderzoekers combineerden de geboortecijfers met het pesticidengebruik in de Amerikaanse staat. Vrouwen die negentig dagen voorafgaand aan de zwangerschap en in het eerste trimester (3 maanden) in de buurt van een sproeigebied woonden, kregen vaker een doodgeboren kind. In totaal werden 27 verschillende pesticiden onderzocht. 

EU versus Verenigde Staten

Niet alle pesticiden bleken een even grote link met doodgeboortes te hebben. Het waren met name de zogenaamde organofosforverbindingen die een risico bleken in de negentig dagen vóór de zwangerschap. Tot deze groep pesticiden behoort bijvoorbeeld het middel glyfosaat, waar de laatste tijd veel om te doen is. 

In de periode voorafgaand aan de zwangerschap bleek ook onder meer het middel zeta-cypermetrine risicovol te zijn. Gebruik van dit middel is in de Europese Unie sinds kort niet meer toegestaan. Hetzelfde geldt voor het middel Cyfluthrin, dat in de EU sinds een paar jaar niet meer op eetbare gewassen mag worden gebruikt. 

In het eerste trimester bleek contact met acefaat het gevaarlijkst. Het risico op een doodgeboorte verdubbelde als vrouwen in de buurt woonden van een gebied waar dit middel gebruikt werd. Dit insecticide is in de VS nog toegestaan, maar in de EU niet meer. 

Waarom zo’n risico?

Waarom vormen pesticiden zo’n risico voor zwangeren en ongeboren kinderen? Dat heeft te maken met de werking van van deze gifstoffen. Zij vallen het zenuwstelsel van insecten aan, waardoor ze het loodje leggen. Dit is erg risicovol voor een foetus, omdat zijn zenuwstelsel zich razendsnel aan het ontwikkelen is. Contact met pesticiden kan dat proces verstoren. 

Bron: American Journal of Epidemiology

Beeld: Pexels/Rosyid Arifin

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!