Picture Perfect: zelfs bacteriën overleven hier niet

Tim Tomassen

16 oktober 2023 09:00

Meren in Dallol, met felle oranje en gele kleuren

Om je werkweek goed te starten, elke maandag een tof wetenschappelijk of technisch beeld op onze site. Deze keer: de levenloze meren in Dallol.

Wetenschappers vinden leven op de meest bizarre plekken, bijvoorbeeld in de warmwaterbronnen van het Amerikaanse National Park Yellowstone. Die bronnen zijn heet en zuur genoeg om nagels op te lossen, toch zitten ze tjokvol micro-organismen. Maar de meren in Dallol (Ethiopië) zijn zó extreem, dat zelfs micro-organismen die koste wat het kost vermijden.

De meren strekken zich uit over een vulkaankrater, wat de extreme omstandigheden verklaard. Kokend water vanuit het binnenste van de aarde vult de waterplassen regelmatig aan. Terwijl het water richting het oppervlak reist, smelt het allerlei gesteentes en mineralen. Dat maakt de meren ook nog eens enorm zuur en zout. Vanwege de vulkanische activiteit komt er ook giftig zwaveldioxidegas omhoog dat reageert met het water en zwavelzuur vormt.

Lees ook:

Uitgebreid onderzoek

Bovendien is het heet in Dallol. Erg heet zelfs, de gemiddelde jaartemperatuur is 37 graden. Hierdoor verdampt het water snel en blijft het zout, zuur en de giftige stoffen extra geconcentreerd achter. Alsof dat allemaal niet genoeg was, zijn de meren ook rijk aan magnesium, wat in zeer hoge concentraties ervoor zorgt dat belangrijke stoffen zoals eiwitten, vetten en vitaminen niet meer functioneren.

Hoewel extremofiele micro-organismen gespecialiseerd zijn in het overleven op extreem hete, zoute en zure omgevingen, blijkt de combinatie van alle vijandige condities in Dallol zelfs voor hen te veel. En wetenschappers hebben toch echt grondig gezocht. In de woestijn en zoutvelden naast de meren – waar het overigens ook geen pretje is – troffen ze wel leven aan, voornamelijk halofiele micro-organismen (zoutliefhebbers).

Doordat leven op aarde in de meest extreme omstandigheden voorkomt, lijkt water soms wel de enige vereiste. Maar de meren in Dallol laten zien dat de aanwezigheid van water niet direct betekent dat er leven aanwezig is. En dat is belangrijke informatie voor de zoektocht naar planeten met buitenaards leven.

Bronnen: Nature Ecology and Evolution, CNN

Beeld: A.Savin, WikiCommons

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!