Plantenfossiel blijkt eigenlijk een fossiel van een babyschildpad te zijn

Tim Tomassen

08 december 2023 12:00

babyschildpadden op het strand

Een fossiel dat jaren doorging als een plant blijkt bij nader onderzoek een babyschildpad te zijn. Onderzoekers gaven het fossiel een Pokémon-bijnaam.  

Tussen 1950 en 1970 verzamelde een Colombiaanse priester stenen en fossielen in de buurt van de stad Villa de Levya. Twee van de exemplaren die hij vond waren kleine, ronde rotsen met lijnen die leken op bladeren; hij classificeerde ze dan ook als een fossiele plantensoort. In een nieuwe studie, gepubliceerd in het tijdschrift Palaeontologia Electronica, onderzochten wetenschappers deze fossielen opnieuw en ontdekten dat het helemaal geen planten zijn, maar versteende overblijfselen van babyschildpadden.

Lees ook:

‘Dit is vreemd’

In 2003 beschreef de priester de planten als Sphenophyllum colombianum, een uitgestorven varenachtige plant. Verder onderzoek wees uit dat de fossielen uit de tijd van de dino’s komen en tussen de 113 en 132 miljoen jaar oud zijn. Dat wekte de interesse van Fabiany Herrara, een conservator van plantenfossielen in het Field Museum in Chicago. Alle andere leden van hetzelfde plantengeslachtstierven namelijk al 100 miljoen jaar eerder uit.

Samen met zijn student besloot hij daarom om de fossielen in het echt te bekijken en het tweetal reide af naar de fossielencollectie van de Universidad Nacional de Colombia in Bogota. “Toen we de exemplaren daar in het echt zagen en er foto’s van maakten dachten we: ‘dit is vreemd’”, vertelt Herrera in een persbericht.

Fossiel van rugschild van babyschildpad

Een van de twee fossielen die in 2003 zijn geclassificeerd als plant. Nader onderzoek wees uit dat het eigenlijk de binnenkant van het rugschild van een babyschildpad is. Beeld: Fabiany Herrera & Héctor Palma-Castro.

‘Enorm zeldzaam’

Op het eerste gezicht leken de fossielen, met een diameter van ongeveer 5 cm, inderdaad op ronde stenen met daarin de afdruk van een plantenblad. “Maar als je ze in detail bekijkt, lijken de lijnen op de fossielen niet op plantennerven”, zegt Herrera. Hij vermoedde dat het daarentegen om bot ging en schakelde daarom de hulp in van paleontoloog Edwin-Alberto Cadena.

Hij herkende de fossielen meteen als het rugschild van een schildpad. Vanwege het kleine formaat en een aantal details in de versteende botresten, denkt hij dat de schildpadden in kwestie kort nadat ze uit hun ei kropen moeten zijn gestorven en gefossiliseerd.

“Het is enorm zeldzaam om fossiele babyschildpadden te vinden”, zegt Cadena. Als schildpadden erg jong zijn, zijn de botten in hun schild namelijk heel dun, daardoor breken ze vaak af voordat ze kunnen fossiliseren. Waarschijnlijk waren deze exemplaren verwant aan schildpadsoorten uit het dinotijdperk die ruim 4 meter lang werden.

Pokémon

Het is niet gek dat de priester in 2003 dacht dat het plantenfossielen waren. De onderzoekers van de huidige studie geven namelijk toe dat ze daar erg op lijken. Maar de kenmerken waarvan de priester dacht dat het bladeren en stengels waren, zijn eigenlijk de ribben en wervels waaruit het schild is opgebouwd. De studenten die meewerkten aan deze studie gaven de fossielen de bijnaam ‘Turtwig’, naar een Pokémon die half schildpad, half plant is.

Bronnen: Palaeontologia Electronica, Field Museum Chicago via EurekAlert!

Beeld: PickPik

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!