Door een perfect bewaard gebleven plant van de orde Noeggerathiales te bestuderen, die honderden miljoenen jaren geleden op aarde voorkwam, weten we nu meer over zijn evolutie.

Bijna 300 miljoen jaar geleden zorgde een vulkanische uitbarsting in het noorden van China ervoor dat een nabij moeras onder een halve meter as kwam te liggen. Rampzalig voor de planten die er leefden natuurlijk, maar een heel gunstige gebeurtenis voor paleobotanici die het vergane moeras in 2006 ontdekten. De fossielen bleven door de bedekking van het as namelijk perfect bewaard.

Onlangs hebben wetenschappers de fossielen opnieuw onderzocht en dit heeft geleid tot belangrijke evolutionaire inzichten. De plantenorde Noeggerathiales, die 325 tot 251 miljoen jaar geleden groeide op aarde, zou volgens deze studie verwant zijn aan de zustergroep van de zaadplanten.

Lees ook:

• ‘Afrikaanse levensbomen zijn stervende’
• Gaan bomen en planten dood aan kanker?

Pompeï

Lange tijd is de Noeggerathiales al een taxonomische speelbal van paleobotanici. In de jaren dertig werd de orde voor het eerst ontdekt, maar door gebrek aan goed bewaard gebleven fossielen konden onderzoekers moeilijk zijn plaats op de plantenstamboom achterhalen. Dus werd Noeggerathiales van plek naar plek verschoven.

In hun studie in het vakblad PNAS beschrijven paleobotanici het onderzoek naar een compleet Noeggerathiales-fossiel dat 298 miljoen jaar geleden het licht zag. Hieruit concluderen ze dat de orde meer verwant is aan de zaadplanten dan aan de varens. Een verrassing, want de vergane planten lijken qua uiterlijk wel op deze laatstgenoemde groep: een lange stam met aan de top een waaier van bladeren. (Zie beeld hieronder.)

De onderzoekers vergelijken de plek in China overigens met Pompeï. Alleen geeft dit vergane moeras geen inzicht in het vroege dagelijkse leven van de mens, maar in de evolutie van planten.

Feestje

“Dit onderzoek is een top stuk over Noeggerathiales waar hoofdauteur van de studie Jun Wang erg trots op kan zijn. Fascinerend stuk, zo fantastisch compleet en gedetailleerd”, laat paleobotanicus Isabel van Waveren van het Naturalis Biodiversity Center, niet betrokken bij het werk, weten. “Een echt feestje voor een palaeobotanicus.”

Bronnen: PNAS, Cosmos Magazine

Beeld: University of Birmingham

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!