Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
Vanaf het begin van de coronapandemie is duidelijk dat het virus overdraagbaar is door niezen, hoesten, en andere vormen van overdracht door druppeltjes in de lucht. Maar valt praten daar dan ook onder? En zo ja, zijn alle talen even besmettelijk?
Ook als je praat, stuur je druppeltjes de lucht in, vooral bij plofklanken, zoals de p, t, en k. Om zulke klanken uit te spreken, maak je ergens in je spraakkanaal een afsluiting, waarachter de lucht zich ophoopt om dan met een mini-ontploffing naar buiten te vliegen. In sommige talen krijgen plofklanken nog een extra stootje lucht mee. Het Engels is zo’n taal: als je het Engelse woord ‘panda’ met het Nederlandse equivalent vergelijkt, hoor je dat er bij de Engelse p meer lucht meekomt. We noemen zulke extra plofferige plofklanken ‘geaspireerd’.
Lees ook:
Plofklanken
Tijdens de uitbraak van SARS in 2003 viel op dat Amerikaanse toeristen vaker besmet raakten dan Japanse. De hypothese destijds was dat dit kwam door het taalverschil: als je tegen iemand Engels spreekt, spetter je meer druppeltjes in diens gezicht dan wanneer je Japans gebruikt, een taal zonder geaspireerde plofklanken. Een groep Russische onderzoekers besloot deze hypothese te toetsen door de aantallen COVID-19-besmettingen in 26 landen te vergelijken. Ze bekeken of er een verband bestond tussen de dominante taal van een land en het aantal besmettingen daar.
Wat bleek: landen met de gevaarlijke plofklanken hadden inderdaad gemiddeld iets meer besmettingen dan landen zonder. Daar moet wel bij gezegd worden dat die landen ook op andere relevante vlakken verschilden, zoals de genomen thuisblijfmaatregelen en de bevolkingsdichtheid. Er is dus echt meer onderzoek nodig voordat we met zekerheid kunnen zeggen dat de ene taal meer besmettingsrisico oplevert dan de andere.
Deze vraag kon je vinden in KIJK 2/2021.
Ook een vraag voor de rubriek ‘KIJK antwoordt’? Mail hem naar info@kijkmagazine.nl.
Tekst: Sterre Leufkens
Beeld: iStock/Getty Images