Gefilmd: reuzenschildpad eet kuiken op

Laurien Onderwater

24 augustus 2021 15:43

reuzenschildpad

Wetenschappers wisten niet wat ze zagen toen op Frégate, een eiland van de Seychellen, een reuzenschildpad een jonge stern aanviel… en opat.

Vriendelijke reuzen, zo worden seychellenreuzenschildpadden ook wel genoemd. De reptielen leven een traag en rustig leven en kunnen ruim 200 jaar oud worden. Ze vullen hun dagen met wandelen (ze staan op vier poten en schuiven dus niet met hun buik over de grond), modderbaden nemen en natuurlijk eten. Het liefst plantendelen en fruit.

Toch is de seychellenreuzenschildpad niet vies van een hapje vlees of gevogelte. Wetenschappers van de University of Cambridge keken met verbazing toe toen ze een schildpad op het eiland Frégate een jonge vogel zagen naderen. Steeds dichter kwam het reptiel, totdat het uiteindelijk toesloeg: het beet het kopje van het vogeltje eraf.

Lees ook:

Hap, slik, weg

Het filmpje is gemaakt in de bossen van Frégate, een eiland van de Seychellen, gelegen voor de kust van Oost-Afrika. Verspreid over deze archipel leven er zo’n 150.000 reuzenschildpadden. Dat is meer dan het aantal mensen dat er woont.

Een snelle, beduchte jager kun je het reptiel niet noemen; dit exemplaar, een vrouwtje, neemt er de tijd voor. Maar als ze toeslaat, is het meteen afgelopen voor het kuiken. In één hap bijt de schildpad het koppie eraf en valt het levenloze lichaam op de grond. Vervolgens doet het vrouwtje zich ook hier tegoed aan.

“Ik geloofde mijn eigen ogen niet”, zegt onderzoeker Justin Gerlach van de Universiteit van Cambridge. “Het was afschuwelijk en verbluffend tegelijk.” De biologen zagen duidelijk hoe het volwassen vrouwtje recht op het vogeltje af ging. “Ze liep er echt doelgericht op af. Dit was heel vreemd en totaal afwijkend van normaal schildpaddengedrag,” zegt de bioloog.

“Het was afschuwelijk en verbluffend tegelijk”

Justin Gerlach

Geplande aanval

Het filmpje biedt het eerste bewijs van een geplande aanval. Ten eerste nadert de schildpad het kuiken met de kaken open en de tong ingetrokken, wat volgens Gerlach typerend is voor agressief schildpaddengedrag. Bovendien bleek de schildpad ervaring te hebben met het vangen van kuikens op boomstammen. Sterns nestelen in bomen. Als een kuiken uit het nest valt, vermijden ze instinctief de grond. Dat is waarschijnlijk ook de reden waarom het kuiken op de boomstam bleef, zelfs toen de schildpad – die wist wat ze deed – dichterbij kroop.

Roel Wouters, herpetoloog aan de Universiteit Leiden, is onder de indruk van de beelden. “Het is voor het eerst waargenomen en zelfs gefilmd dat landschildpadden ‘jaaggedrag’ vertonen en dit zal, zoals de onderzoekers goed onderbouwen, echt geen toevalstreffer zijn. Reptielen zijn echte opportunisten als het op eten aankomt en ik kan me zo voorstellen dat zo’n kuiken een makkelijke prooi is, boordevol eiwitten en andere voedingstoffen. Wat dat betreft een welkome afwisseling in het plantaardige dieet van landschildpadden.”

“Zo’n weerloos kuiken is een makkelijke prooi”

Roel Wouters

Van landschildpadden die in gevangenschap worden gehouden is het bekend dat ze ook wel eens insecten of vlees eten als het aangeboden wordt, zegt Wouters. “En van veel andere planteneters weten we dat ze, als de gelegenheid zich voordoet, ook vlees eten. Zo is er onlangs beeldmateriaal verschenen van een koe in Australië die op een python kauwt en veel grazers peuzelen ook talloze insecten op als ze gras grazen. Eigenlijk ook logisch, in vlees en insecten zitten veel voedingstoffen die in planten afwezig zijn. Zo’n weerloos kuiken is dus een makkelijke prooi en een goede aanvulling op het dieet.”

Bronnen: Current Biology, Cell Press via EurekAlert!, The Guardian

Beeld: Anna Zora/ CC BY-NC-SA

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!