Robotvoertuig helpt Dengue-muggen bestrijden in riool

Marysa van den Berg

09 juni 2023 12:00

malaria mug

Waar zitten die ziekteverwekkende bloedzuigers? In Taiwan maken ze sinds kort gebruik van een karretje dat steekmuggen kan opsporen en helpen bij de verdelging.

Jaarlijks belanden er zo’n half miljoen mensen in het ziekenhuis door Dengue, ofwel knokkelkoorts. Daarvan overlijden er bijna 25.000 als gevolg van de tropische infectieziekte. De verspreider van het Dengue-virus, de mug Aedes aegypti, verschanst zich nogal eens in het rioleringssysteem. Daar hebben de Taiwanezen wat op gevonden. Een groep onderzoekers van onder meer het Taiwan National Mosquito-born Diseases Control Research Center bouwde een unmanned ground vehicle (UGV) die de insecten kan monitoren en helpen bij de bestrijding. De resultaten zijn gepubliceerd in het vakblad PLOS Neglected Tropical Diseases.

Lees ook:

Broednesten

Een Dengue-besmetting verloopt als een soort griep, met koorts en spierpijn, maar dan ook met een huiduitslag vergelijkbaar met mazelen. De meeste mensen herstellen daarna weer, maar bij sommigen nestelt het virus zich ook in het bloed. Er kunnen dan heftige bloedingen (hemorragische koorts) ontstaan of iemand krijgt last van een extreem lage bloeddruk (Dengue-shock-syndroom). Dat kan fataal aflopen, vooral bij kinderen is dat risico groot.

Zaak dus om het aantal Dengue-muggen onder controle te houden. Vanwege de warmte en hoge vochtigheidsgraad is het riool een ideale plek voor de insecten om eitjes te leggen. Zijn de muggen eenmaal volwassen, dan vliegen ze massaal uit de rioolputten.

Drie keer minder muggen

Het huidige onderzoeksteam besloot dit probleem aan te pakken in vijf districten van de Taiwanese stad Kaohsiung. De UGV die ze daarvoor ontwikkelden, bestaat uit drie onderdelen: een kruipende robot, een kabelkar en een real time monitoringssysteem. Dat laatste bevat een camera die hoge-resolutie-videobeelden maakt van alle hoeken en gaten in de riolering. De robot beweegt voort met 5 meter per minuut en werkt zo’n vijf uur per dag.

Het systeem trof in zo’n 20 procent van de onderzochte riolen broeinesten aan. Hij was in staat zowel larven als volwassen muggen te herkennen. Vervolgens haalden de onderzoekers de bestrijdingsploegen erbij, die de riolen met insecticide of een hete hogedrukspuit behandelden. De hoeveelheid muggen in de omgeving was na de behandeling ongeveer drie keer minder.

Best een aardig resultaat dus, maar volgens het team kan het nog beter. Door de UGV kleiner te maken en de batterijduur te verlengen, moet het mogelijk zijn beter en langer te zoeken naar broednesten. En dan zijn we hopelijk een stap dichter bij het terugdringen van Dengue-veroorzakende muggen in de steden.

Gerichter inzetten

“Dengue is nog steeds een enorm probleem wereldwijd, dus elke nieuwe strategie om dat aan te pakken is zeer welkom”, geeft muggendeskundige Sander Koenraadt van de Universiteit Wageningen aan. “De onderzoekers schatten in dat riolen ongeveer 20 procent van de muggenpopulaties herbergen. In geval van een uitbraak (of dreiging daarvan), worden insecticiden in de leefomgeving, inclusief riolering, gespoten. Uiteraard is al dat gif niet gewenst, dus als we het gerichter kunnen inzetten – zoals met de hulp van deze robot – is dat beter.”

Toch is Koenraadt ook kritisch. “Wel betreft het hier een erg bewerkelijk systeem en lijkt er veel tijd en moeite te zitten in de inspecties zelf. Dus dat is wel een puntje waar verbetering nodig is. Die hittebehandeling met hogedrukspuit is trouwens een goed alternatief voor de gifbehandeling.”

Bronnen: PLOS Neglected Tropical Diseases, PLOS via EurekAlert!

Beeld: Oberholster Venita/Pixabay

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!