Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
In de Egyptische woestijn hebben wetenschappers een bijna-complete schedel opgegraven van een gevreesd roofdier, dat ongeveer 30 miljoen jaar geleden leefde.
Paleontologen in de Egyptische Fayum-regio waren al dagenlang gesteentes van zo’n 30 miljoen jaar oud aan het uitgraven, op zoek naar fossielen. Terwijl ze eigenlijk hun werk al aan het afronden waren, begon een van de teamleden ineens enthousiast te schreeuwen. Wat ze aantroffen was een buitengewone vondst: een lid van de hyaenodonten, een groep uitgestorven vleeseters die lang de top van de voedselketen domineerde. Ze beschreven hun vondst in het tijdschrift Journal of Vertebrate Paleontology.
Lees ook:
- Schedel van de oudst bekende moderne vogel lost raadsel op
- Schedel van gigantisch zeemonster breekt wereldrecord
Oude bossen van Egypte
Hyaenodonten evolueerden al lang voor onze moderne carnivoren, zoals leeuwen en tijgers. Deze roofdieren, met tanden zoals hyena’s, jaagden in Afrika, Azië en Europa nadat de dinosauriërs waren uitgestorven. Waar nu de Egyptische woestijn is, was toen een dicht woud.
Het fossiel is een van de meest complete schedels ooit gevonden van een hyaenodont. Het beest krijgt de naam Bastetodon. Dit is een eerbetoon aan de Egyptische godin Bastet, die een kattenhoofd had. De onderzoekers schatten dat het dier ongeveer 27 kilo woog, vergelijkbaar met een luipaard. Hij had een korte snuit en robuuste kaakspieren. Hiermee jaagde hij waarschijnlijk op primaten, voorlopers van olifanten, nijlpaarden en steenbokken.
Reconstructie
“We hebben het dier zo nauwkeurig mogelijk gereconstrueerd door de anatomische kenmerken van de schedel te analyseren en daaruit de vorm en kracht van de spieren af te leiden”, zegt Shorouq Al-Ashqar, hoofdauteur van het artikel tegen KIJK. “De vacht hebben we ook erbij ontworpen, omdat elk zoogdier die heeft. De gekozen kleuren en het patroon zouden voor effectieve camouflage zorgen in het oude Egyptische bos.”
Eerdere incomplete fossielen van deze soort werden Pterodon syrtos genoemd, maar deze vondst laat zien dat het roofdier niet binnen het Pterodon-geslacht thuishoort. Door kenmerken van het fossiel te analyseren, konden de onderzoekers namelijk aantonen Bastetodon nauwer verwant was aan Afrikaanse soorten dan aan de Europese Pterodon-soorten.
Dankzij de nieuwe inzichten kon het team andere hyaenodont-fossielen die 120 jaar geleden al zijn opgegraven opnieuw evalueren. Twee soorten die eerst ook onder de Pterodon werden geschaard, krijgen nu een eigen geslacht. En de onderzoekers gaven dat de naam Sekhmetops,ter ere van de Egyptische godin Sekhmet, die vaak werd afgebeeld met een leeuwenkop. Leden van Sekhmetops leefden namelijk net als Bastetodon niet in Europa, maar in Afrika.
Met een beetje geluk
“De nieuwe kennis over Bastetodon heeft geholpen belangrijke vragen te beantwoorden. Maar het fossiel heeft ook nieuwe vragen opgeleverd, vooral over het verloop van de evolutie van hyaenodonten”, aldus Al-Ashqar.
De onderzoekster sluit niet uit dat er in de toekomst nog meer fossielen van Bastetodon opduiken. “Het is mogelijk dat we een andere Bastetodon vinden in Egypte of andere regio’s. Natuurlijke verwering door wind en regen speelt een cruciale rol in het blootleggen van fossielen, of alleen maar kleine delen ervan.”
Maar ze geeft ook toe dat een beetje geluk altijd wel helpt. “De rol van geluk in het proces kun je niet over het hoofd zien.”
Bronnen: Journal of Vertebrate Paleontology, EurekAlert!,