Australische onderzoekers hebben babyschildpadjes uitgerust met een klein rugzakje met daarin een versnellingsmeter. Zo probeerden ze erachter te komen hoe de kleintjes zich door het zand bewegen nadat ze uit het ei zijn gekropen. 

Het leven van zeeschildpadden begint direct hectisch. Nadat ze uit hun ei komen, begeven ze zich zo’n 30 tot 80 centimeter onder de grond en moeten ze een weg omhoog graven. Het vermoeden bestaat dat ze daar drie tot zeven dagen over doen. Na deze race tegen de klok leggen ze een gevaarlijke weg af over het strand om uiteindelijk in de zee te duiken.

Onderzoekers vragen zich al jaren af hoe het eraan toegaat onder het zand. Hoe bewegen deze kleine schildpadjes zich voort? Australische onderzoekers besloten daarom om kleine groene zeeschildpadden (Chelonia mydas) uit te rusten met een versnellingsmeter. Die meet zowel de snelheid als de richting waarin een object zich beweegt. 

Lees ook:

• Picture Perfect: zeldzame witte groene zeeschildpad
• Plantenfossiel blijkt eigenlijk een fossiel van een babyschildpad te zijn

Schildpad met versnellingsmeter

Voor het onderzoek kozen de onderzoekers tien nestjes uit. Een speciaal apparaat hield in de gaten of de schildpadjes al uit hun ei waren gekropen. Toen dit signaal binnenkwam, groeven de onderzoekers zich een weg naar het nest en pakten het eerste de beste schildpadje. Deze rustten ze uit met een minuscule versnellingsmeter en plaatsten het kleintje weer terug in het nest. Daarna dekten ze hem weer toe met zand. Het wachten kon beginnen. 

De onderzoekers waren bijvoorbeeld benieuwd wat voor bewegingen de kleintjes maakten onder het zand. Lijkt het meer op graven, waarbij ze vooral zijwaartse bewegingen maken? Of zwemmen ze als het waren naar voren door het zand? En hoe weten ze wat boven of onder is als ze uit het ei komen? Ze zitten immers volledig in het donker, omgeven door zand. 

Hoofd omhoog

Uit de analyse bleek dat de tien schildpadjes het grootste deel van de tijd (67 procent) in een opwaartse richting bewogen. Opvallend, want dat betekent dat de schildpadjes zich in deze benauwende omgeving kunnen oriënteren. De onderzoekers vermoeden dat ze dit doen op basis van de zwaartekracht van de aarde. Andere indicatoren – zoals daglicht – hebben ze namelijk niet. 

De soort beweging die ze maakten, leek heel erg op hoe ze zich in het water bewegen. Ze zwommen als het ware verticaal door het zand. Tussen het zandzwemmen door hielden ze regelmatig korte pauzes, waarvan de meesten niet meer dan tien minuten duurden. 

De tweede dag onder de grond waren ze ’s nachts veel actiever dan overdag. Ze lijken dus te weten wanneer ze er bijna zijn, want schildpadden komen doorgaans ’s nachts definitief boven. Dat doen ze om de kans dat ze worden opgegeten door roofdieren te verkleinen. Nadat de dieren zich een weg omhoog hadden gegraven, werd hun versnellingsmeter weer verwijderd.

Nieuwe inzichten

Het vermoeden dat schildpadden er zeker drie dagen over doen om van het nest naar de zee te komen, werd in deze studie ontkracht. Sommigen waren er al in anderhalve dag, anderen deden er vier dagen over. Dat is veel korter dan eerder werd aangenomen. 

Dat kan meerdere verklaringen hebben. Misschien berustten de vorige schattingen wel op foutieve informatie. Omdat de onderzoekers exact hebben gemeten wanneer het ei uitkwam, kan er een betere tijdsinschatting worden gemaakt. Maar het kan ook dat het uitgraven van het nest het zand losser heeft gemaakt, en de schildpadjes zich eenvoudiger een weg naar voren konden banen.

Toekomstig onderzoek 

Dit onderzoek vond plaats in februari 2023, tijdens de Australische zomer. Afgelopen februari is het team terug gegaan voor hun vervolgonderzoek. Dit keer hebben ze meerdere babyschildpadden uit hetzelfde nest een versnellingsmeter gegeven. Er is namelijk een theorie dat de schildpadjes onderling de taken verdelen. Daarvan worden de gegevens momenteel geanalyseerd. 

Bron: Proceedings of the Royal Society B

Beeld: Mr Davey Dor

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!