Het lijkt de Efteling wel: in Siberië zijn wiebelende grasvlaktes ontdekt. Waardoor worden ze gevormd?

Misschien heb je onderstaand filmpje wel voorbij zien komen. Onderzoekers zijn vijftien stukken gras in Siberië tegengekomen waar verschillende pretparken op het eerste gezicht wel raad mee zouden weten. Als je er een stap op zet, wiebelen de plekken – van ongeveer een meter in diameter – nogal. Maar hoe kan dit?

Methaanbubbel

Milieuwetenschappers Alexander Sokolov en Dorothee Ehrich kwamen de plekken vorig jaar tegen. Ze onderzochten de lucht die ontsnapte uit de ‘trampolines’ en claimen dat er 200 keer meer methaan in zat dan in normale lucht. We moeten natuurlijk een flinke slag om de arm houden hier, aangezien er nog geen onderzoek is gepubliceerd.

Verschillende media suggereren dat er een gigantische methaanbubbel onder het gras aanwezig zou zijn die nu naar boven lekt door smeltend permafrost. Maar volgens permafrost-deskundige Kevin Schaefer is er een andere geruststellendere verklaring voor het wiebelende gras: een poel van water onder de oppervlakte.

Emmer water

“Ik heb dit eerder gezien”, vertelt Schaefer aan Wired nadat hij het filmpje heeft bekeken. “Het is een mat van vegetatie op water.” Het fenomeen heeft hij ook gezien in Alaska. Tijdens de zomer smelt de toplaag van de grond, maar de bevroren permafrost eronder blijft intact en vormt volgens Schaefer een emmer waar water zich in vult.

En dat er grote hoeveelheden methaan vrijkomen, verbaast de permafrost-deskundige ook niet. “Wanneer de grond smelt in Siberië, vergaan het gras en ander organisch materie. Microben doen zich hieraan tegoed en veranderen het in koolstofdioxide of methaan.”

Drijfvenen in Nederland

Volgens fysisch geograaf Ko van Huissteden (Vrije Universiteit Amsterdam) is de verklaring van Schaefer het meest waarschijnlijk. Het doet hem ook denken aan de drijvende venen die we in Nederland hebben en waar hij op het moment dat we hem bellen toevallig middenin staat. “Dat zijn veenlagen die drijven op water en daar zit altijd wat methaan is en dat geeft ze voor een deel het drijfvermogen.”

“Ik ken deze situaties overigens ook van Spitsbergen en van een gebied in Siberië waar ik zelf werk, alleen wordt de grond dan nooit zo slap,” vervolgt Van Huissteden, “maar dan zie je bijvoorbeeld dat de modder omhoog komt. Dat is dus ook een teken dat het met water is verzadigd.” Zo uitzonderlijk is het verschijnsel dus niet, maar het blijft een interessant fenomeen dat in dit geval een viraal filmpje opleverde.

Bronnen: ScienceAlert, Wired