Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
Of siliconen borstimplantaten een glad of geribbeld oppervlak hebben, is bepalend voor hoe het lichaam op de vreemde implantaten reageert, concluderen MIT-wetenschappers.
Volgens de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd krijgen in Nederland jaarlijks zo’n 20.000 tot 30.000 vrouwen borstimplantaten. Het overgrote deel van de vrouwen doet dit uit cosmetische overwegingen. Siliconen implantaten kunnen heel lang goed blijven zitten, maar de laatste jaren stapelen de bewijzen van lekkende implantaten zich op. En daar kunnen vrouwen flink ziek van worden.
Wetenschappers van het MIT onderzochten door welke type borstimplantaat de meeste klachten ontstaan. Ze bestudeerden het oppervlak van verschillende siliconen implantaten en ontdekten dat de exemplaren met een ruw oppervlak vaker ontstekingen in de hand werken.
Lees ook:
Tijdbommen
Tikkende tijdbommen. Zo worden siliconen borstimplantaten tegenwoordig genoemd, want zelfs de exemplaren die aan de strengste eisen voldoen, kunnen op den duur gaan scheuren en lekken. Bij een lek komen siliconendeeltjes in de bloed- en lymfebanen. En als de deeltjes in de lymfeklieren terechtkomen, neemt de kans op een immuunstoornis of lymfeklierkanker toe.
Maar welke implantaten veroorzaken welke klachten? Dat onderzocht het team van het MIT. Het bestudeerde de structuur van het oppervlak van verschillende implantaten en onderzocht hoe het lichaam van muizen, konijnen en mensen erop reageerde. De wetenschappers testten vijf commercieel verkrijgbare implantaten: een met een glad en een met een zeer ruw oppervlak, en nog drie die ertussenin zaten.
Glad of ruw
Toen de onderzoekers weefsel van konijnen blootstelden aan de ruwste implantaatoppervlakken maten ze een verhoogde activiteit van macrofagen. Dit type afweercel herkent en vernietigt lichaamsvreemde organismen en stoffen. Ook stimuleerden de grovere oppervlakken bepaalde immuuncellen die ontstekingen in gang zetten.
Het team denkt dat ruwere implantaten tegen het omliggende weefsel wrijven en daardoor irritatie veroorzaken. Deze textuur van het siliconen implantaat kan los raken en vast komen te zitten in lymfeweefsel, en een chronische ontsteking uitlokken die in het ergste geval tot kanker kan leiden.
“Het grootste probleem met alle implantaten zijn lokale complicaties”
Prabath Nanayakkara
De onderzoekers testten ook miniversies van de implantaten in muizen. Ook hier zag het team duidelijk dat implantaten met een ruwer oppervlak meer activiteit van macrofagen, meer littekenweefselvorming en hogere niveaus van ontstekingsbevorderende afweercellen uitlokten.
Dikker littekenweefsel
Tot slot analyseerden de wetenschappers kankerweefselmonsters van vrouwen met borstimplantaten om te zien hoe het lichaam van die patiënten reageerde. Ook in deze samples troffen ze dezelfde soort afweerreacties aan die ze in de konijn- en muisstudies hadden gezien: de macrofagen waren actiever en afweercellen stimuleerden ontstekingsreacties.
De onderzoekers stelden eveneens vast dat weefselmonsters van vrouwen die jarenlang implantaten met een ruw oppervlak hadden gehad, tekenen vertoonden van een chronische immuunreactie. Het littekenweefsel was ook dikker bij deze patiënten.
“Alle siliconen borstimplantaten lekken vanaf dag één”
Henry Dijkman
Lokale complicaties
Henry Dijkman, werkzaam aan de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN) en niet betrokken bij de studie, roemt het brede scala aan technieken dat de wetenschappers hebben gebruikt. Toch mist de onderzoeker, die al jaren aandacht vraagt voor lekkende siliconen, informatie. “Enorm vervelend aan deze grote studie is dat een alternatief, de grote boosdoener siliconen, alle afbraakproducten hiervan én toxische componenten niet zijn meegenomen.” Het team heeft enkel naar de oppervlaktestructuur gekeken. “Het lijkt erop dat deze onderzoeksgroep gekleurd is en zo niet, dan hebben ze erg slecht nagedacht over de problematiek.”
Ook Prabath Nanayakkara, internist aan het Amsterdam UMC, plaatst een kanttekening bij het onderzoek. “Met de conclusies ben ik het eens, maar ik vraag me af wat de klinische relevantie van deze bevindingen zijn. Het ene implantaat is minder erg dan het andere? Implantaten met een textuur zijn uit de markt gehaald, omdat ze een verhoogde kans gaven op een zeer zeldzame bijwerking ALCL (lymfoom, red.). Maar het grootste probleem met alle implantaten zijn lokale complicaties. Meer dan 10 procent van de patiënten die borstimplantaten krijgt, gaat binnen een jaar weer onder het mes met name wegens lokale complicaties.”
Dijkman: “Iedere patiënt moet goed nadenken en voorgelicht worden, voor ze siliconen zou overwegen. Alle siliconen borstimplantaten lekken vanaf dag één en 32 procent scheurt binnen 10 tot 15 jaar. Wanneer die gifstoffen klachten geven, is voor iedereen anders, maar als je klachten hebt die passen bij breast implant illness (BII) of siliconentoxiciteit dan moet je de implantaten er direct uit laten halen, om te kunnen herstellen.”
Bronnen: Nature Biomedical Engineering, MIT via EurekAlert!, IGJ
Beeld: Felice Frankel