Als koala’s dicht bij elkaar zijn, zijn ze meestal moeder en jong of hebben ze ruzie. Opvallend genoeg heeft een bioloog nu drie koala’s gefilmd die met elkaar spelen.

Koala’s lijken misschien lieve knuffelberen, maar zo sociaal en vriendelijk zijn ze niet. Het grootste deel van hun volwassen leven brengen ze alleen door. Als mannetjeskoala’s toch contact hebben, is dat meestal een gewelddadige aangelegenheid. “Ik heb meer dan eens bebloede mannelijke koala’s gezien, ze misten stukken vacht en zelfs een klauw na een gevecht met een rivaliserend mannetje”, zegt de Australische bioloog Darcy Watchorn. Toen ze laatst drie mannetjeskoala’s elkaar zag knuffelen, was ze dan ook enorm verbaasd.

Lees ook:

• Koala knuffelt boom om koel te blijven
• Fossiele schedel onthult gezicht van Australische ‘giga-gans’

Spelen en snuffelen

Watchorn bestudeert het gedrag van koala’s en voor haar nieuwste onderzoek richtte ze zich op een populatie in Cape Otway in het zuiden van Australië. Elke dag ging ze tussen 9 uur ’s avonds en 2 uur ’s nachts op pad, wanneer koala’s het meest actief zijn. Na twee weken zag ze opeens drie jonge mannetjes die onverwacht aardig naar elkaar waren. Ze beschreef het gedrag in het vakblad Australian Mammal Society.

Zo deden ze bijvoorbeeld aan grooming, een vorm van sociale verzorging, zoals apen die vlooien. Het trio snuffelde ook aan elkaars geslachtdelen en maakte zachte, hoge geluiden naar elkaar, vergelijkbaar met geluiden die babykoala’s maken. Ze leken ook samen te spelen. Ze beten elkaar zachtjes – maar misschien uitdagend – in de arm en in het oor, een beetje zoals brutale puppy’s dat doen.

En het gedrag was niet van korte duur. Watchorn heeft twee uur verbaasd staan kijken voordat ze uiteindelijk toch besloot om naar bed te gaan. En toen ze de volgende dag rond lunchtijd terugging, waren er twee koala’s nog steeds bezig.

Waarom?

Zulk vriendelijk gedrag tussen wilde volwassen koala’s was voorheen nog maar een keer eerder waargenomen; meer dan 30 jaar geleden op een eiland waar veel koala’s dicht op elkaar leefden.

Ook in Cape Otway hebben individuen minder ruimte dan gebruikelijk. Vaak leven er minder dan twee koala’s per hectare, maar hier zijn het er vijftien. Watchorn vermoedt daarom dat het gedrag voortkomt uit de hoge koaladichtheid.

Leefgebieden overlappen namelijk vaker, waardoor de dieren meer met elkaar in contact komen. De strijd om voedsel, ruimte en partners kan daardoor heftiger worden. Mogelijk gebruiken jonge mannetjes sociaal gedrag, zoals grooming en spelen, om later conflicten te vermijden. Het helpt koala’s namelijk om hun buren te leren kennen en een sociale rangorde vast te stellen.

Maar mogelijk spelen ook genen een rol. Op veel plekken met grote populaties, is de genetische diversiteit laag, wat betekent dat veel koala’s aan elkaar verwant zijn. Volgens Watchorn kunnen de dieren hun verwanten herkennen en tolereren ze dat zij dicht bij hen in de buurt zijn.

Bedreigd

Dat er in Cape Otway veel koala’s leven, betekent overigens niet dat het goed gaat met de diersoort. Lange tijd werden ze gedood om hun vacht. Tegenwoordig is dat verboden en groeien de populaties weer, maar doordat veel van hun leefgebied is verdwenen, kunnen ze zich moeilijk over een groter gebied verspreiden. Daardoor ontstaan dit soort hotspots.  

Maar die zijn niet ideaal. Doordat ze met zoveel zijn, eten ze hun favoriete bomen helemaal kaal, waardoor die afsterven. Als gevolg neemt het voedseltekort verder toe en zullen uiteindelijk ook koala’s sterven. In Zuid-Australië worden ze daarom als bedreigde diersoort beschouwd.

Bronnen: Australian Mammal Society, The Conversation

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!