Spinnen isoleren hun web zodat ze minder last hebben van stadslawaai

Tim Tomassen

25 maart 2025 14:59

trechterspin

Trechterspinnen die in steden leven, weven een ander web dan soortgenoten op het platteland. Hun webben vangen minder herrie op.

Harde muziek, een ambulance die voorbij sjeest, rumoerige voorbijgangers. Wie in de stad woont, is er vast bekend mee: geluidsoverlast. Mensen zijn niet de enigen die zich daaraan aan moeten passen. Vogels zingen bijvoorbeeld in een hogere toonhoogte zodat hun liederen niet overlappen met verkeerslawaai. Ook spinnen hebben geleerd om met de overvloed aan geluiden om te gaan. In vakblad Current Biology schrijven onderzoekers dat de webben van stedelijke trechterspinnen minder trillen door lawaai dan de webben van hun soortgenoten op het platteland.

Lees ook:

Horen via trillingen

Trechterspinnen weven webben die niet plakkerig zijn; ze gebruiken een andere strategie. Ze bouwen een soort trechters in hun web waarin ze zich verschuilen. Als ze een prooi in hun web detecteren, schieten ze uit hun holletje en vallen ze aan. Ze injecteren hun slachtoffers met gif en maken hun ingewanden vloeibaar, zodat ze gemakkelijk kunnen worden verteerd.

Ze vertrouwen op nauwkeurige trillingen in hun web om te bepalen waar de prooi is, wat de prooi is en of ze moeten aanvallen. Maar veel geluiden in de stad kunnen het web ook laten trillen. De onderzoekers vroegen zich daarom af of trechterspinnen (specifiek Agelenopsis pennsylvanica) zich hier op hebben aangepast.

Ze verzamelden spinnen in zowel stedelijke als landelijke gebieden in de Verenigde Staten en namen die mee naar hun lab. Daar lieten ze de trechterspinnen een web weven terwijl ze harde of zachte omgevingsgeluiden afspeelden. Vervolgens analyseerden ze hoe trillingen door de webben van deze spinnen bewogen.

Een vrouwtjestrechterspin (niet Agelenopsis pennsylvanica) in haar trechter. Beeld: Charles J. Sharp/CC BY-SA 4.0.

Trechterspinnen bouwen geluidsisolatie in

De onderzoekers zagen weinig verschil in de webben die waren gemaakt door spinnen die naar zachte geluiden hadden ‘geluisterd’, of ze nou uit de stad kwamen of van het platteland.

Maar wanneer ze hard geluid afspeelden bij de stadsbewoners, waren hun webben minder gevoelig en bereikten minder trillingen de trechter. De spinnen hadden een soort geluidsisolatie ingebouwd. Deze aanpassing kan nadelig uitpakken, doordat ze zo potentiële prooien en partners (die ook communiceren via trillingen) kunnen missen. Maar mogelijk is het toch voordelig, omdat de dieren energie besparen doordat ze minder vaak hun trechter uit sprinten na een vals alarm.

In tegenstelling tot de stedelingen, bouwden de plattelandsbewoners die werden blootgesteld aan herrie juist webben die gevoeliger waren voor trillingen. De onderzoekers speculeren dat ze niet gewend zijn aan het lawaai en wanhopig probeerden om alsnog prooien te detecteren. Vergelijk het met het harder zetten van je televisie als er een grasmaaier vlak langs je raam rijdt.

Hoe de trechterspinnen de gevoeligheid van hun web aanpassen, weten de biologen nog niet. Dat is voer voor vervolgonderzoek.

Bronnen: Current Biology, Phys.org, New York Times

Openingsbeeld: sandra standbridge/Getty Images

KIJK 4-2025 cover

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK! 

Reageren? Plaats een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Verplichte velden zijn gemarkeerd met *

Meest gelezen

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Bestel nu!