Moeten we de stamboom van dinosaurussen bijschaven?

Laurien Onderwater

23 maart 2017 16:00

Jarenlang hielden paleontologen een classificatie van twee grote dinosaurusgroepen aan. Maar volgens wetenschappers klopt deze indeling niet meer.

De Tyrannosaurus rex en de Velociraptor, beide vleesetende dinosauriërs, moeten verhuizen. Niet letterlijk natuurlijk, maar wel binnen de classificatie van dinosaurussen. Zo zouden deze dino’s niet tot de hagedisachtigen, maar tot de vogelachtigen behoren. Althans, dat is wat nieuw onderzoek van het Natuurhistorisch Museum in Londen suggereert.

Vogel of hagedis?

Bij de indeling van een dinosaurus kijken paleontologen naar de structuur van de heupbotten. Bij een vogelachtige structuur wordt de dino ingedeeld in de klasse van Ornitischia, bij een hagedisachtige structuur in de Saurischia-categorie. Zo bevat de ‘vogelgroep’ onder andere de Stegosaurus en de Triceratops, terwijl de Tyrannosaurus rex – en andere vleesetende dino’s – tot de ‘hagedisgroep’ behoort.

Maar wetenschappers van het Natuurhistorisch Museum in Londen zeggen nu dat deze indeling niet klopt. Volgens hen moeten de vleesachtigen – de Theropoda – worden onderverdeeld onder de vogelachtigen, hoe gek dat ook klinkt. Dit baseerden ze op hun analyse van 457 anatomische kenmerken van 74 dinosaurussoorten afkomstig van beide groepen. De nieuwe indeling is hieronder te zien.

De nieuwe indeling van dinosaurussen, volgens de wetenschappers. © Dmitry Bogdanov, Torley, Durbed

De Ornitischia en de Theropoda zouden 21 kenmerken overeen hebben, waaronder een bepaalde botfusie in hun voeten, een recht dijbeen, en een opvallende richel in de kaak.

Slechts een verschuiving

Volgens Anne Schulp, dino-expert en paleontoloog van Naturalis, moeten we de herindeling als een ‘verschuivinkje’ zien. “De nieuwe classificatie laat een heel subtiel verschil zien. Zulke verschuivingen heb je voortdurend, alleen gebeurt het nu op een iets gevoeligere plek: aan de voet van de stamboom.”

Volgens Jan Smit, van de afdeling Sedimentaire Geologie aan de Vrije Universiteit, zat een herindeling eraan te komen. De huidige classificatie komt nog uit de negentiende eeuw. “Het malle is dat vogels nu afstammen van de Saurischia, niet de Ornitischia, dus men wist dat het niet klopte. De nieuwe indeling, geeft de vogels een betere plek in de stamboom.”

Of dit het definitieve antwoord is, weten beide heren niet. “Het is wel waanzinnig interessant”, zegt Schulp. Meer onderzoek moet uitwijzen of er daadwerkelijk een herindeling zal plaatsvinden. Of zoals Anne Schulp het verwoord: “Ga terug de kuil in en sjor er meer fossielen uit.”

Bronnen: Nature, The Guardian, ScienceAlert