‘Stilte voor de storm bij vulkaanuitbarsting’

KIJK-redactie

29 juni 2016 11:00

vulkaanuitbarsting

Onderzoekers stellen een methode te hebben gevonden om te voorspellen wanneer een actieve vulkaan uitbarst en hoe krachtig deze explosie zal zijn.

Het is misschien wel de grootste uitdaging voor vulkanologen: voorspellen wanneer een actieve vulkaan tot uitbarsting komt. Wetenschappers claimen nu een manier te hebben gevonden om de erupties beter te kunnen zien aankomen. Zij hebben vastgesteld dat er aan een vulkaanuitbarsting vrijwel altijd een lange periode van rust voorafgaat .

Telica

Het team van vulkanologen komt met deze conclusies nadat ze onderzoek deden naar de Telica, een van de meest actieve vulkanen in Nicaragua. In de studie, gepubliceerd in Earth and Planetary Science Letters, is de lezen dat de onderzoekers in 2009 verschillende instrumenten plaatsten, die uiteindelijk gegevens verzamelden van vijftig uitbarstingen.

Van deze vijftig uitbarstingen ging er in 48 gevallen een rustige periode aan vooraf; de vulkaan leek minder actief te worden. Hiervan kenden 35 explosies vooraf een rustige periode van minimaal 30 minuten. De kortste rustige periode voordat een explosie plaatsvond, bedroeg zes minuten, terwijl dat bij de langste ruim 10 uur was.

Ontgassen

Paul Mason, hoogleraar aardwetenschappen op de Universiteit van Utrecht, is enthousiast over het onderzoek. Volgens hem gaat het om een goed beargumenteerde studie, uitgevoerd door een internationaal gerespecteerd onderzoeksteam.

“De conclusie over deze vulkaan is erg helder”, laat hij weten aan KIJK. “Het is een belangrijke stap in het uitpluizen van een erg complex proces.” Wel is het onderzoek uitgevoerd op één vulkaan. Het is dan ook de vraag in hoeverre de resultaten toepasbaar zijn op andere vulkanen.

Helemaal verrassend dat de meest explosieve vulkanen een ‘slaapje’ houden voordat ze uitbarsten, is het volgens Mason niet. “Dit heeft te maken met iets wat vulkanologen ‘ontgassen’ noemen”, zegt hij. “Als het gas niet uit het magma kan ontsnappen, neemt de druk toe. Een zeer explosieve uitbarsting wordt dan ook voorafgegaan aan een periode waarbij het gas niet in staat is om te ontsnappen.”

Bronnen: Earth and Planetery Science Letters, Gizmag, Tech Times