De missie van de Nederlandse Boyan Slat om plastic uit de oceaan te halen, gaat zaterdag echt van start.

Toen Boyan Slat 18 lentes jong was, wist hij het zeker: hij moest en zou plastic uit de oceanen vissen. En liet hij nu ook nog weten hóe. Slat zou V-vormige drijvende armen plaatsen op verschillende plekken in het water. Door gebruik te maken van de stroming en wind kan het plastic naar deze constructies toe drijven en wordt het vervolgens gevangen en later opgehaald door een container.

Zes jaar lang schaafde Slat aan zijn idee en haalde geld binnen om het project ook daadwerkelijk uit te voeren. En morgen, zaterdagavond 8 september, is het dan zover: de plasticvanger wordt van San Francisco verscheept naar een plek in de Stille Oceaan, tussen Hawaii en Californië. En dat is via deze livestream te volgen.

Lees ook: Plastic afval in zee ruikt naar vissenvoer

Vangnet

Het ontwerp van de V-vormige drijvende armen die Slat zes jaar geleden bedacht, is inmiddels veranderd in een 600 meter lange pijp waaronder een 3 meter breed scherm hangt. Dit scherm beweegt door de golven en de wind net iets sneller dan het ronddrijvende plastic en sleept zo het plastic mee en vangt het. Schepen halen de rotzooi geregeld op en aan de kust wordt de troep gerecycled – onder meer tot zonnebrillen waarvan de verkoop geld voor het plasticproject moet opleveren.

Want na het plaatsen van deze installatie zit het werk van Slat er nog niet op. Als het vangnet – System 001 genoemd – het gewenste resultaat oplevert, is het de bedoeling dat er zestig van deze constructies naar de Stille Oceaan worden verscheept.

Kritiek

Een aanpak die niet alleen op bewondering kan rekenen. Marien bioloog David Schiffman peilde op zijn blog vijftien plastic-onderzoekers, en allemaal zien ze grote nadelen kleven aan The Ocean Cleanup, zo schrijft Ronald Veldhuizen in KIJK 10/2018 – de editie die vanaf 20 september in de winkel ligt.

Fysisch oceanograaf Kim Martini is één van de meest uitgesproken sceptici. “Ik maak me het meest zorgen over het feit dat ze nog steeds niet hebben aangetoond dat de Ocean Cleanup veilig zou zijn voor zeeleven”, zegt ze. “Ze hangen straks een gigantisch net in zee. Ja, dan verzamel je plastic, maar je vangt geheid ook dieren. En dat tien jaar lang. Ik vraag me serieus af of dit ding niet meer schade teweegbrengt dan het gaat oplossen.” Tijdens de proef op de Stille Oceaan zal echter wel met camera’s in de gaten worden gehouden of dieren verstrikt raken in de netten.

Jongensdroom

En dan is er ook nog de vraag hoeveel zoden het plan aan de dijk zal zetten. Marien bioloog Jan Andries van Franeker (Wageningen Marine Research) rekent voor De Volkskrant uit dat Slat in vijf jaar slechts 0,5 procent plastic opruimt van wat de mens er jaarlijks instopt.

Of de jongensdroom van Slat goed uitpakt, valt dus nog af te wachten. Gevalletje: wie niet waagt, wie niet wint?

Bronnen: De Volkskrant, De Ingenieur

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Bestel dan hier ons nieuwste nummer. Abonnee worden? Dat kan hier!