Vijfhonderd jaar oude stenen slangenkop duikt op na aardbeving in Mexico

Tim Tomassen

25 oktober 2023 12:55

De gevonden stenen slangenkop op een zwarte achtergrond

© LANCIC/UNAM/INAH.

Nadat een krachtige aardbeving Mexico-Stad had opgeschud, dook een reusachtige stenen slangenkop op uit de grond, met zijn kleuren nog intact.

Op 19 september 2022 trof een zware aardbeving met een magnitude van 7,7 de Mexicaanse staten Michoacán en Colima. Het zware gerommel werd 400 kilometer van het epicentrum in Mexico-Stad gevoeld en veroorzaakte schade aan tientallen gebouwen.

Na de beving was de aarde op sommige plekken gescheurd waardoor bij een rechtenfaculteit in het historische centrum van de hoofdstad een deel van een stenen beeld aan het licht kwam. Om het veilig te stellen, moesten archeologen een 4,5 meter diepe kuil graven. Daarna was er een hijskraan nodig om het gigantische beeld – dat ongeveer 1,2 ton bleek te wegen – omhoog te hijsen.

De vondst bleek een slangenkop van 1,8 meter lang, 1 meter hoog en 85 centimeter breed. De archeologen vermoeden dat het beeld onderdeel was van een bouwwerk – het werd namelijk samen met een paar andere architectonische elementen gevonden. Naar schatting komt de slangenkop uit de eindperiode van het Azteekse Rijk – zo’n 500 jaar geleden. De restauratiewerkzaamheden aan het beeld zijn nu in volle gang.

Lees ook:

Nog opvallend veel kleur

Ondanks dat er een half millennium voorbij is gegaan, is het beeld in een opmerkelijk goede staat en is het nog voor 80 procent bedekt met kleurrijke pigmenten, waaronder oker, rood, blauw, zwart en wit. “Deze pigmenten, die de Azteken vaak gebruikten om hun beelden en mee tempels te versieren, zijn extreem kwetsbaar vanwege de minerale en plantaardige materialen waarvan ze gemaakt zijn”, laat een conservatiedeskundige weten in een persbericht.

Dat de kleuren toch zo goed bewaard zijn gebleven, komt door een moddermengsel dat de pigmenten beschermde. Nu het beeld is opgegraven, zijn experts druk bezig om de kleuren te behouden. “We proberen het vocht dat zich in de loop der eeuwen heeft verzameld in de slangenkop langzaam en voorzichtig te verwijderen, zodat het uit de interne poriën van het gesteente naar het oppervlak komt.” Dat proces is langzaam, want als het te snel gaat, kunnen de kleuren vervagen en ontstaan er mogelijk zelf zelfs scheuren in de steen. De restauratiewerkzaamheden gebeuren daarom in een klimaatkamer waar de luchtvochtigheid nauwkeurig is in te stellen.

Naar verwachting kan het beeld ergens in 2024 tentoongesteld worden in Museo del Templo Mayor in Mexico-Stad.

Slangen speelden een grote rol in de kunstcultuur van de Azteken. De reptielen stonden symbool voor vruchtbaarheid en wedergeboorte, misschien omdat ze regelmatig hun huid afwerpen. Ze werden ook in verband gebracht met het weer. De god Quetzalcoatl – vaak afgebeeld als een gevederde slang – werd bijvoorbeeld geassocieerd met wind en het regenseizoen.

Bronnen: INAH, IFL Science, Aztec Art

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!