VS keuren vaccin voor honingbijen goed

Naomi Vreeburg

07 januari 2023 09:00

honingbijen

Om honingbijen beter te beschermen tegen de ziekte Amerikaans vuilbroed, mag ’s werelds eerste vaccin voor de dieren nu beperkt worden ingezet.

Een uitbraak met Amerikaans vuilbroed komt in Nederland gemiddeld minder dan één keer per jaar voor, aldus Wageningen University & Research. In Amerika hebben imkers echter een stuk meer last van deze bijenziekte. Uit onderzoek op basis van steekproeven blijkt dat 25 procent van de honingbijenkorven in de VS ermee is besmet.

Er bestaat helaas nog geen geneesmiddel tegen de ziekte, en daarom werken wetenschappers al tijden aan het ontwikkelen van een vaccin om honingbijen er beter tegen te beschermen. En een daarvan, ontwikkeld door het Amerikaanse biotechbedrijf Dalan Animal Health, is onlangs goedgekeurd door het US Department of Agriculture.

Lees ook:

Koninginnegelei

Amerikaans vuilbroed wordt veroorzaakt door de staafvormige bacterie Paenibacillus. Volwassen honingbijen brengen sporen van dit micro-organisme over van de ene naar de andere bijenkorf. Eenmaal in de korf aangekomen, doodt de bacterie de jonge larven. Uit de dode larven komen vervolgens weer sporen vrij, waardoor nog meer bijenbaby’s besmet raken.

Omdat het een enorm besmettelijke ziekte betreft, zien imkers vaak geen andere uitweg dan de geïnfecteerde honingbijen te doden en, inclusief bijenkorf, te verbranden. Een werkend vaccin is dan ook zeer welkom.

Het vaccin van Dalan Animal Health (DHA) werkt als volgt. Het biotech-bedrijf voegt een aantal inactieve bacteriën van het geslacht Paenibacillus toe aan koninginnegelei. De werkers geven dit goedje vervolgens door aan de koningin, die een deel van het vaccin in haar eierstokken krijgt. De larven die de koningin produceert zijn vervolgens immuun voor Amerikaans vuilbroed.

Europese versie

“Goed nieuws”, zegt ecoloog Quint Rusman, verbonden aan de Wageningen University. “Honingbijen zijn belangrijk voor de bestuiving van onze gewassen, en een goede gezondheid is voor deze taak essentieel. Een vaccin tegen deze ziekte zou door kunnen werken op de opbrengst van gewassen: minder sterfte onder honingbijvolkeren betekent meer bijen die beschikbaar zijn voor de bestuiving van gewassen. Dit zou tot een hogere opbrengst kunnen leiden.”

Het US Department of Agriculture heeft DAH een voorwaardelijke vergunning voor het vaccin gegeven voor twee jaar. Het biotech-bedrijf zal het eerst distribueren naar een aantal commerciële imkers, en wil het vaccin vervolgens naar de markt brengen. Met hun onderzoek hopen de medewerkers van DAH ook vaccins te ontwikkelen voor andere bijenziektes, zoals de Europese versie van vuilbroed.

Bronnen: The Guardian, IFL Science

Beeld: Muhammad Mahdi Karim/GFDL 1.2

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!