Sommige vulkanen blijken rijke bron van zeldzame aardelementen

Marysa van den Berg

25 september 2024 15:00

De vulkaan El Laco in Chili bevat mogelijk een grote hoeveelheid zeldzame aardelementen.

De vulkaan El Laco in Chili bevat mogelijk een grote hoeveelheid zeldzame aardelementen. Beeld: Daniel P. Gauer, CC atribution 2.0.

Gaan we binnenkort delven in dode vulkanen? Sommige zitten volgens onderzoekers namelijk propvol met enorm gewilde elementen.

Scandium, yttrium en de lanthaniden. Ze zeggen je misschien niets, maar deze zogenoemde zeldzame aardelementen, of aarden, zijn ongelofelijk essentieel voor de toekomst van duurzame technologie. De verwachting is dan ook dat tegen het jaar 2030 er vijfmaal zo veel aarden nodig gaan zijn.

Daarmee lijken deze materialen belangrijker te gaan worden dan olie en gas. Maar waar haal je ze vandaan? In de toekomst ook uit een bepaald type dode vulkaan, als het aan Australische en Chinese onderzoekers ligt. Want die zitten vol met zeldzame aarden, zo tonen ze aan in Geochemical Perspective Letters.

Lees ook:

Dode vulkanen

Zeldzame aarden worden gebruikt in smartphones, televisies, magneten, treinen en raketten. Maar dus ook steeds meer in duurzame machines, zoals elektrische voertuigen en windturbines. Nu worden ze vooral gedolven uit bepaalde gesteentelagen of van de zeebodem, vooral in China, die ‘s werelds grootste voorraad bezit.

Maar een onderzoeksgroep onder leiding van Michael Anenburg besloot in het lab te testen of dode vulkanen ook een goede bron van zeldzame aarden kunnen zijn. Het gaat dan om zogenoemde stratovulkanen, die zeer explosief uitbarsten en daarbij een enorme hoeveelheid materiaal uitspuwen.

Erupties nabootsen

Veel van dit soort stratovulkanen barsten echter niet meer uit en zijn dus dood. Maar het gestolde ijzerrijke magma waaruit sommige van hen bestaan, bevat heel wat interessante mineralen. De onderzoekers besloten in het lab erupties na te bootsen om te zien welke elementen er zouden ontstaan in die mineralen.

Hoofdonderzoeker Michael Anenburg bij de labopstelling waarmee hij en collega’s vulkaanuitbarstingen nabootsten. Beeld: Jamie Kidston/ANU.

Ze stopten gesteente dat lijkt op gestold ijzerrijk magma uit zo’n vulkaan in een hete oven onder hoge druk. Vervolgens analyseerde het team het ontstane gesmolten materiaal. Dat bleek inderdaad een grote hoeveelheid aan zeldzame aarden te bevatten, zo’n vijfmaal meer dan dat van een actieve vulkaan.

De onderzoekers raden mijnbouwers dus aan een te kijken bij dit soort dode stratovulkanen. Als voorbeeld noemen ze El Laco in Chili. Want als het echt zo hard gaat met de vraag naar zeldzame aarden, dan kunnen we elke bron gebruiken.

Bronnen: Geochemical Perspective Letters, Australian National University via EurekAlert!

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!