Hoe overleven sommige koraalriffen wel een hittegolf?

Laurien Onderwater

04 mei 2022 09:27

koraalriffen

Uit een nieuwe studie blijkt dat riffen die verder verwijderd zijn van vervuiling en projectontwikkelingen aan de kust beter standhouden na een hittegolf op zee.

Koraal stelt hoge eisen aan zijn omgeving. Temperatuur is bijvoorbeeld een heel belangrijke factor. De kleinste stijging of daling van de watertemperatuur kan fataal zijn. Daarmee is de opwarming van de aarde een serieuze bedreiging voor koraalriffen wereldwijd. Toch zijn er ook riffen die niet ten onder gaan aan een warmer wordende oceaan.

Voor het eerst hebben Hawaïaanse en Amerikaanse wetenschappers de locatie van levende koralen voor en na een grote hittegolf op zee in kaart gebracht. De nieuwe studie toont aan waar koralen overleven ondanks de stijgende oceaantemperaturen. Uit het onderzoek blijkt ook dat kustontwikkeling en watervervuiling een negatieve invloed hebben op koraalriffen.

Lees ook:

Poliepen

Koraal is een verzamelnaam voor poliepen, dat zijn kleine zeedieren. Die poliepen leven in symbiose met eencellige algen, zoöxanthellae geheten. De algen produceren voedingsstoffen voor de poliepen middels het proces van fotosynthese, en houden zo hele koraalkolonies in leven.

Maar zodra de poliepen stress ervaren, bijvoorbeeld door een hogere zeewatertemperatuur, stoten ze die zoöxanthellae af. Het gevolg is dat er in de koralen geen fotosynthese meer plaatsvindt, waardoor de poliepen weinig tot geen voedingsstoffen binnenkrijgen en hun kleur verliezen. Met andere woorden, de koralen verbleken. En wanneer koralen verbleken, worden ze kwetsbaarder voor andere stressfactoren, zoals watervervuiling. Veel riffen herbergen echter koralen die blijven bestaan ondanks de opwarming van de oceanen.

Om te begrijpen hoe dit kan, vlogen de Amerikaanse en Hawaïaanse wetenschappers over Hawaïaanse eilanden in de Stille Oceaan. Het vliegtuigje was uitgerust met een speciale infraroodspectrometer die verschillen in het spectrum van het licht meet dat koralen uitzenden. Aan de hand van de manier waarop de koraalmoleculen zich uitrekken, buigen en vibreren wanneer ze aan zonlicht worden blootgesteld, kon het team bepalen welke delen van het rif leefden en welke waren afgestorven. Dit gaf hen informatie over de moleculaire samenstelling van de koralen, tot op een diepte van 16 meter.

Winnaars en verliezers

Het team had op die manier de koraalriffen gemonitord voor en na een grootschalige verbleking (bleaching event) die in 2019 in de wateren rondom Hawaï plaatsvond. “Daardoor ontdekten we ‘winnaars’ en ‘verliezers’”, vertelt hoofdonderzoeker Greg Asner. “En deze winnende koralen worden geassocieerd met schoner water en minder kustontwikkeling ondanks verhoogde watertemperaturen.”

Dat is goed te verklaren: als er veel aan land is gebouwd (denk aan hotels en restaurants), neemt de hoeveelheid vervuiling in zee toe, waar koraalriffen onder lijden. Als het water dan ook nog eens opwarmt, hebben de ecosystemen het helemaal zwaar. Koraalriffen die zich verder van zo’n volgebouwde kust af bevinden, of aan een kust gedijen waar nog niet veel is gebouwd, hebben daardoor meer kans op overleving.

Verder was de beste voorspeller van koraalverlies de gezondheid van het rif vóór een hittegolf: gebieden die met meer levend koraal van start gingen, leden minder verliezen.

De wetenschappers publiceerden hun bevindingen in Proceedings of the National Academy of Sciences

Bronnen: PNAS, Arizona State University via EurekAlert!, New Scientist

Beeld: De volgebouwde kust van Waikiki Beach op het Hawaïaanse eiland Oahu. ©

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!