Waarom smeltend ijs zo’n invloed heeft op de zeespiegel

KIJK-redactie

09 januari 2023 12:00

zeespiegelstijging

In april van dit jaar kwam klimaatpanel IPCC met een alarmerend rapport naar buiten: met het huidige beleid is de aarde eind deze eeuw 3 graden opgewarmd. Dat zou tot een metershoge zeespiegelstijging leiden. Een belangrijke oorzaak daarvan is het smelten van de ijskappen op Groenland en Antarctica. Die bevatten 1,7 procent van al het water op aarde. “Maar 1,7 procent…. Hoe kan dat zo’n grote invloed hebben op de zeespiegel?” vraagt KIJK-lezer Jan Doets zich af.

Om dat uit te leggen, pakt Michiel van den Broeke, polair meteoroloog aan de Universiteit Utrecht, zijn rekenmachine. “Het overgrote deel van het water op aarde zit in de oceanen – 97 procent. Laten we, om de berekening simpel te houden, zeggen dat ál het water in de oceanen zit. Die hebben een gemiddelde diepte van 4000 meter. Als de ijskappen volledig smelten en er 1,7 procent water in de oceanen bijkomt, stijgt de zeespiegel met 0,017 keer 4000 meter, oftewel 68 meter. Dat is gigantisch veel. Omdat er zoveel water op aarde is, kan een verplaatsing van slechts een klein deel ervan al drastische gevolgen hebben.”

Lees ook:

Zout water onder de dijk door

Naast het smelten van de Groenlandse en Antarctische ijskappen dragen het smelten van kleine gletsjers en ijsbergen, én het uitzetten van water door warmte bij aan de zeespiegelstijging. Nu stijgt de zeespiegel 4 millimeter per jaar. Modelstudies voorspellen een stijging van zo’n 80 centimeter eind deze eeuw en van meerdere meters tot het jaar 2300. “Dan kan Nederland zich niet meer beschermen”, zegt Van den Broeke. “De Oosterscheldekering is bijvoorbeeld gebouwd om ons te beschermen tegen een stijging van maximaal 40 centimeter. Bij een stijging van grofweg 2 meter wordt de druk op de dijken zo hoog dat zout water eronderdoor komt en rivieren hun water nauwelijks in zee kwijt kunnen.”

Deze vraag kon je vinden in KIJK Zomernummer 2022.

Ook een vraag voor de rubriek ‘KIJK Antwoordt’? Mail hem naar info@kijkmagazine.nl. En in onze nieuwste special geven we antwoord op 197 bijzondere, verrassende en boeiende vragen! Bestel hem eenvoudig en snel via onderstaande knop.

Tekst: Laura Bergshoef

Beeld: 123RF