Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
Steeds meer ziekenhuizen zoeken naar alternatieven voor narcosegassen. Deze zouden namelijk schadelijk zijn voor het klimaat.
Het Amsterdam UMC heeft onlangs laten weten dat het ziekenhuis het gebruik van narcosegassen in de afgelopen vijf jaar met 70 procent terugdrong. In de meeste gevallen vervangt het personeel van het Amsterdam UMC het bekende narcosekapje door een verdoving via het infuus. Ook onder meer het Antoniusziekenhuis en het Bravis Ziekenhuis zetten zich in om minder narcosegassen te gebruiken. Deze middelen zouden namelijk slecht zijn voor het milieu. Hoe zit dat?
Lees ook:
- Hoe zorgt onze afgedankte kleding voor problemen in Afrika en Azië?
- Recordaantal orgaandonoren in Nederland geregistreerd
6810 keer sterker dan CO2
Narcosegassen horen net als koolstofdioxide in het rijtje van de broeikasgassen. Oftewel: gassen die de warmtestraling van de aarde vasthouden en zo bijdragen aan de opwarming van de planeet. Het lichtste narcosegas dat Nederlandse anesthesiologen gebruiken, sevofluraan, is 510 keer zo sterk als CO2. Het zwaarste middel, desfluraan, maar liefst 6810 keer. “Dat wil dus zeggen: als er 1kg desfluraan wordt uitgestoten, is dat even ‘schadelijk’ als 6810 kg CO2”, vertelt vertelt Niek Sperna Weiland, anesthesioloog in het Amsterdam UMC. In sommige landen, waaronder Schotland, is desfluraan dan ook sinds kort verboden.
Ziekenhuizen gebruiken narcosegassen om mensen in slaap te krijgen, maar ook om ze tijdens de operatie in slaap te houden. “Het probleem met deze gassen is dat ze door de patiënt niet worden opgenomen; ze ademen ze uit”, vertelt Sperna Weiland, bij NPO Radio 1 . “En nadat ze zijn uitgeademd, komen ze dus in de buitenlucht en de atmosfeer terecht.”
Een operatie van twee uur zou even vervuilend zijn als een autorit van Nieuwegein naar Parijs. Nu rijden er veel meer auto’s per dag rond dan er in Nederland operaties worden uitgevoerd, maar toch draagt de zorg voor een niet gering aandeel bij aan de uitstoot van broeikasgassen. “De zorgt heeft als footprint 7,3 procent van de Nederlandse broeikasgasuitstoot”, zegt Sperna Weiland ons. “Binnen de ziekenhuizen zijn de OK’s verantwoordelijk voor 20 tot 30 procent van het afval, ze gebruiken zes tot zeven keer zo veel energie als de rest van het ziekenhuis. En daarnaast stoten ze dus anesthesiegassen uit.”
Terugwinnen
Nederlandse ziekenhuizen zetten dan ook steeds vaker alternatieve methodes in. Zoals het toedienen van middelen met een lage broeikaswaarde via een infuus. Al vereisen sommige operaties, waaronder die van kinderen, nog wel een narcosekapje. Ook wordt er gewerkt aan technieken om zuiniger om te gaan met de milieuonvriendelijke narcosegassen.
Een andere mogelijkheid: narcosegassen opvangen zodat ze de buitenlucht niet meer bereiken. Het Bravis ziekenhuis heeft een apparaat dat precies dit doet. Het vangt narcosegassen die de patiënt uitademt op in busjes. Daarin zitten kokosfilterkorrels die de stoffen adsorberen. In een fabriek wordt het gas vervolgens uit de filters gehaald en schoongemaakt. Het kan dan weer als grondstof dienen voor nieuwe narcosegassen.
Sperna Weiland geeft aan dat het terugwinnen van deze stoffen nog niet heel effectief is (25 procent kan worden teruggewonnen, 75 procent wordt alsnog uitgestoten). Maar het blijft een goede ontwikkeling: als de narcosegassen naar buiten vluchten, win je immers helemaal niets.
Bronnen: NPO Radio 1, NU.nl
Beeld: Shannon Fagan/Getty Images