Minuscule druppels wc-water komen tot wel 1,5 meter boven de pot uit bij het doorspoelen. Onderzoekers laten dit zien met behulp van lasers.

Toiletexperts wisten al dat flink wat waterdruppeltjes na het doorspoelen de pot verlaten. Maar hoe deze voor het blote oog onzichtbare druppels zich verspreiden was nog niet uitgezocht. Onderzoekers van de University of Colorado Boulder (VS) hebben dat nu met lasers en camera’s wel gedaan. Nuttig onderzoek, want dit soort aerosolen kunnen ziekteverwekkers met zich meedragen. En die zijn natuurlijk volop aanwezig in een toiletpot.

Lees ook:

• ‘Nieuwe coating moet ISS-toilet bacterievrij houden’
• Hightech-toilet monitort gezondheid van gebruikers

Geweldig gore video’s

In dit onderzoek is een flushometer-type toilet gebruikt. Dit is een wc waarbij je niet doorspoelt met water uit een stortbak, maar met de waterdruk van de wateraansluiting. Dit type zie je veel in openbare toiletten en urinoirs, vooral in de Verenigde Staten. Deze wc’s hebben vaak geen deksel die de verspreiding van aerosolen kan beperken.

Om de druppels zichtbaar te maken, beschenen de onderzoekers  de voorkant van de wc-pot met een felgroene laser. Waterdruppeltjes die bij het doorspoelen de lucht in kwamen, verstrooiden dat laserlicht. Die verstrooiing legden ze vervolgens met camera’s aan de zijkant van de wc vast. Dit leverde prachtige, maar als je erover nadenkt ook gore, foto’s en video’s op.

Verre druppels blijven langer hangen

Een andere laserstraal lieten de wetenschappers knipperen. Met een camera die per laserflits een foto nam, was te zien hoe de pluim met druppels zich verplaatste. Zo brachten ze de richting en de snelheid van de wolk in kaart. Hieruit bleek dat die snel omhoog gaat. Binnen 8 seconden bereikte de wolk een hoogte van bijna 1,5 meter. De aerosolen bewogen niet alleen omhoog, maar ook richting de muur.

Hoe zo’n aerosolenwolk zich gedraagt hangt van veel factoren af. Dit onderzoek keek maar naar één spoelmanier, bij andere wc-types ziet de pluim er waarschijnlijk anders uit. Ook de ventilatiekwaliteit in de ruimte, de vorm van de wc-pot en de waterdruk beïnvloeden hoe de waterdruppels zich verspreiden. De wc die de onderzoekers gebruikten was gloednieuw en stond in een geventileerd lab. Ze spoelden steeds door zonder poep, plas of wc-papier. Een pot met extra inhoud verandert hoogstwaarschijnlijk ook de koers van het wc-water.

Schoner doorspoelen

Eerder onderzoek heeft bewezen dat ziekteverwekkers zelfs na meerdere spoelbeurten nog in de pot aanwezig zijn en nietsvermoedende toiletbezoekers kunnen besmetten. De pluimvorming boven de wc moet dus minder. Goede ventilatie is daarvoor belangrijk. Maar het ontwerp van de wc kan volgens de onderzoekers ook beter. De onderzochte wc spuit water in een straal die naar de muur wijst en een beetje omhoog gericht is. Door de waterdruk te verminderen en de waterstraal naar beneden te richten denken de onderzoekers dat de wolk al een stuk kleiner zal zijn.

Gelukkig hebben de plees in Nederland meestal een deksel. Maar dan moeten jij en je voorgangers die natuurlijk wel gebruiken.

Bronnen: Scientific Reports, EurekAlert

Beeld: Patrick Campbell/University of Colorado

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!