Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
Je leest regelmatig nieuwberichten dat er code geel is afgegeven voor bepaalde delen van het land. Wat is het verschil met code oranje en rood?
Maandagochtend gaf het KNMI voor het midden van Nederland code geel af. De reden: er was veel nevel, mist en lage bewolking. Wat houdt code geel eigenlijk in en wat is er nodig voordat code oranje of zelfs code rood wordt afgegeven?
Lees ook:
- Waarom zijn er geen orkanen in Nederland?
- Begint de lente steeds eerder?
- Wat is het weersfenomeen El Niño? En wat is La Niña?
Code groen
De kleurcodes geven aan of het weer gevaarlijke situatie kan veroorzaken. Op een zonnige lentedag met weinig wind is het onwaarschijnlijk dat het weer voor moeilijkheden zal zorgen, daarom zal dan code groen gelden – oftewel geen bijzonderheden.
Maar het komt regelmatig voor dat het weer wel tot gevaarlijke situaties kan leiden. Bijvoorbeeld door gladheid, hitte, kou, onweersbuien, harde wind, verminderd zicht of zware regen. In zulke gevallen geeft het KNMI een weerwaarschuwing af om mensen bewust te maken van de gevaren. Deze waarschuwingen hoeven niet per se voor het hele land te gelden. Het weerinstituut bepaalt de situatie per provincie, en apart voor het IJsselmeergebied, de Waddenzee en de Waddeneilanden.
Code geel
De kleur die de waarschuwing heeft, hangt af van de mogelijke impact van het weer. In het geval van code geel – weersituaties die vaak voorkomen in Nederland – is er kans op gevaarlijk weer. Het KNMI raadt dan aan om alert te zijn, met name als je onderweg bent.
Een aantal voorbeelden van weersituaties waar het KNMI code geel voor afgeeft zijn: zicht is minder dan 200 meter, windstoten van meer dan 75 kilometer per uur, tot 5 centimeter sneeuw in 6 uur tijd, meer dan 50 millimeter regen in 24 uur tijd, en gladheid door ijzel.
Code oranje
Bij code oranje is er kans op “gevaarlijk of extreem weer waarbij de impact groot is en er kans is op schade, letsel of veel overlast”. Het is volgens het KNMI daarom raadzaam om niet alleen alert te zijn, maar ook voorbereidingen te treffen passend bij het weer.
Weersituaties die tot code oranje leiden zijn bijvoorbeeld: zicht is minder dan 10 meter, windstoten van meer dan 100 kilometer per uur, meer dan 5 centimeter sneeuw in zes uur tijd, meer dan 75 millimeter regen in 24 uur tijd, en op uitgebreide schaal gladheid.
Code geel en oranje worden afgegeven als er 60 procent kans is op gevaarlijk en extreem weer. Het is dus goed mogelijk dat er achteraf niks aan de hand blijkt te zijn.
Code rood
Het hoogste waarschuwingsniveau is code rood. Dit noemt het KNMI een weeralarm omdat in deze gevallen het extreme weer voor veel schade, letsel en overlast zal zorgen – zoveel zelfs dat het maatschappij-ontwrichtend kan zijn. Het weeralarm kan ook worden afgegeven als de kans op het extreme weer klein is, maar de risico’s ervan groot zijn. Bij code rood is het nodig om actie te ondernemen, bijvoorbeeld door je reisplannen uit te stellen of losse spullen rond je huis weg te halen.
Zoals bij code geel en oranje wel het geval is, zijn er voor code rood geen drempelwaardes die overschreden moeten worden. In plaats daarvan maken diverse instanties samen een impactanalyse en als daaruit blijkt dat de weersituatie een grote impact op de samenleving zal hebben, wordt code rood afgegeven. Iets wat op een zondagmiddag bijvoorbeeld zou gelden als code oranje kan tijdens de maandagochtendspits de stempel code rood krijgen.
Veel andere landen gebruiken dezelfde kleurcoderingen als Nederland. De website Meteoalarm geeft alle uitstaande waarschuwingen van Europese landen weer.
Bron: KNMI
Openingsbeeld: Ellywa, CC BY-SA 4.0