Een varkenslever filterde het bloed van een hersendode persoon. Een belangrijke stap in mens-dier orgaantransplantaties.

De schaarste aan donororganen blijft tot op de dag van vandaag een probleem. Om die reden zijn wetenschappers op zoek naar alternatieven, en die vinden ze onder andere bij dieren. Bijvoorbeeld bij varkens. Deze beesten delen meerdere eiwitten met ons en ook de grootte van de organen komt overeen.

Artsen van de University of Pennsylvania hebben onlangs laten weten dat ze er in december in zijn geslaagd om een genetisch gemodificeerde varkenslever bloed te laten filteren van een hersendode persoon. Het orgaan bleef daarbij buiten het lichaam en werd verbonden via buizen die bloed vervoeren.

Het experiment is een andere kijk op dier-mens orgaantransplantaties. De varkenslever werd buiten het gedoneerde lichaam gebruikt en diende als ondersteuning van de menselijke lever – vergelijkbaar met hoe dialyse-apparaten falende nieren ondersteunen.

Lees ook:

• Hoe varkens het tekort aan donororganen kunnen tegengaan
• Terminaalzieke man krijgt varkenshart
• Wetenschappers laten half menselijke nieren in varkens groeien

Dier-mens transplantaties blijven mislukken

Wetenschappers proberen al jaren om organen van dieren te transplanteren naar mensen, zogenoemde xenotransplantaties. Maar dat blijft mislukken, het immuunsysteem van mensen stoot het dierlijke weefsel namelijk af. De laatste jaren proberen wetenschappers het opnieuw met varkens waarvan de organen genetisch zijn aangepast om meer op die van mensen te lijken – in de hoop dat afweerreacties uitblijven.

In de afgelopen jaren zijn bijvoorbeeld nieren van genetisch gemodificeerde varkens tijdelijk getransplanteerd in hersendode donoren om te zien hoe goed ze functioneren en twee mannen kregen een harttransplantatie van varkens, hoewel ze allebei binnen een paar maanden stierven.

Ook de varkenslever van dit nieuwe experiment was genetisch aangepast om de kans op afweerreacties zo klein mogelijk te maken.

Brug naar transplantatie?

De organen van de hersendode persoon zelf waren niet geschikt voor donatie. De familie bood het lichaam daarom aan voor dit onderzoek. Machines hielden het bloed van het lichaam in circulatie en de ademhaling op gang.

Nadat de varkenslever via buizen was bevestigd aan het lichaam, duurde het experiment 72 uur. De lever filterde in die tijd (samen met de mensenlever) het bloed van de overledene en volgens de artsen bleef het lichaam stabiel. Ook bij de varkenslever zagen ze geen schade.

In de toekomst hopen de onderzoekers het experiment te herhalen, maar dan bij een donorlichaam zonder lever. Zo willen ze de veiligheid en effectiviteit van de varkenslever bestuderen – in de hoop dat ze ooit varkenslevers kunnen transplanteren in het lichaam.

Maar zelfs als transplantatie nooit lukt, is dit belangrijk onderzoek. Externe varkenslevers kunnen misschien tijdelijk worden gebruikt voor patiënten die leverproblemen hebben maar waarvan de lever nog wel kan herstellen. Of bij patiënten die wachten op een lever van een menselijke donor.

Bronnen: University of Pennsylvania, The Guardian

Beeld: Jo Parsons/Getty Images

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!