Wetenschappers hebben in een stuk barnsteen een parasitaire wesp uit het dinotijdperk gevonden. En die had een soort venusvliegenvanger op zijn achterlijf.

Deense en Chinese wetenschappers hebben een merkwaardige wespensoort ontdekt in barnsteen van 99 miljoen jaar oud. Op het achterlijf van het uitgestorven insect zit een soort apparaat dat lijkt op een venusvliegenvanger – de beroemde vleesetende plant met dichtklappende vallen. De onderzoekers beschrijven de soort in het vakblad BMC Biology.

Lees ook:

• Mannetjeswesp gebruikt zijn piemel als verdedigingswapen
• Hommels laten zich op de grond vallen om aanvallende hoornaars af te schudden

Van binnenuit opgegeten

In barnsteen dat stamt uit het dinotijdperk vonden de wetenschappers zestien goed bewaarde vrouwtjeswespen. Deze legden ze in een CT-scanner om een gedetailleerd, digitaal 3D-beeld te maken. Aan de hand van de uiterlijke kenmerken stelden ze vervolgens dat dit een parasitaire wespensoort was.

De wespen legden waarschijnlijk hun eitjes in andere dieren, en wanneer die uitkwamen, aten de larven hun gastheer van binnenuit op. De onderzoekers suggereren verder dat de wespensoort een koinobionte parasiet was. Dit betekent dat ze hun gastheer niet meteen doodden, die bleef nog enige tijd in leven terwijl de larven groeiden. Maar uiteindelijk, wanneer er te veel weefsel was opgegeten, ging die alsnog dood.

Vleesetende plant

Op het achterlijf van de wespen zat een soort grijpapparaat met daaraan een aantal lange haren, dat dus erg lijkt op de vallen van venusvliegenvangers. Volgens de onderzoekers zijn er geen andere insecten bekend met eenzelfde structuur. Ze vermoeden dat de wespen er tijdelijk gastheren mee vasthielden terwijl ze hun eieren legden.

Waarschijnlijk kon deze soort hun prooien niet al te lang achtervolgen. De onderzoekers speculeren daarom dat de wespen misschien met een open grijpapparaat wachtten voor een potentiële gastheer. Als die de lange haren liet bewegen, activeerde dat mogelijk het grijpmechanisme.

Barnsteen

Het is vrij bijzonder dat deze wespen, die de onderzoekers Sirenobethylus charybdis hebben genoemd, zo goed bewaard zijn gebleven. Insecten bestaan vooral uit zachte weefsels, en die fossiliseren slecht. Barnsteen is echter niet echt steen, maar gefossiliseerde hars. En daarin blijft veel meer van een organisme bewaard, ze behouden vaak zelfs hun 3D-vorm en -structuren die in gesteenten niet meer herkenbaar zouden zijn.

Barnsteen is wat dat betreft een soort tijdscapsule. Zo zijn er eerder al stukken barnsteen gevonden met daarin een dinosaurusveer waar een teek aan is vastgeklampt, een vampiermier, een spin met een staart en een libelle die bezig was met een paringsdans.

Bron: BMC Biology

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!