Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
Japanse onderzoekers kweekten bevruchte eicellen van muizen in het ISS. Hieruit blijkt dat het gebrek aan zwaartekracht geen nadelige effecten heeft op de eerste celdelingen.
De NASA heeft plannen om een permanente maanbasis te bouwen en er wordt ook al gesproken over een basis op Mars. Als we willen dat zo’n kolonie echt op eigen benen kan staan, zullen mensen zich daar op termijn ook moeten gaan voortplanten. Maar wat voor risico’s zijn er verbonden aan verwekt en geboren worden op een andere planeet? In KIJK 6-7-2023 lees je daar alles over. Maar Japanse wetenschappers hebben nu een nieuw experiment afgerond. Ze stuurden bevruchte eicellen van muizen naar het ISS. Het doel: het effect van zero gravity op de eerste celdelingen bestuderen. De onderzoekers beschreven hun bevindingen in iScience.
Lees ook:
Microzwaartekracht
De onderzoekers maakten kunstmatig bevruchtte muizeneicellen en bevroren die om de ontwikkeling te pauzeren. Vervolgens stuurden ze die met een raket mee naar het ISS. Dat ruimtestation zweeft ongeveer 400 kilometer boven het aardoppervlak en de zwaartekracht is daar bijna nul – zogenoemde microzwaartekracht.
Astronauten in het ISS ontdooiden de eicellen en kweekten ze vervolgens in een speciaal voor dit onderzoek ontworpen machine. De astronauten deden het experiment in twee verschillende condities. Een daarvan stond in een ruimte met microzwaartekracht en de ander in een ruimte waar de aardse zwaartekracht werd gesimuleerd. Onderzoekers op aarde voerden ter controle hetzelfde experiment uit.
Na vier dagen goten de astronauten de cellen in paraformaldehyde, hierdoor ontwikkelden de klompjes zich niet verder maar bleven alle weefsels en structuren wel bewaard. Met de eerstvolgende raket reisden de cellen weer naar de aarde.
Geen nadelige effecten
Toen de muizencellen in het Japanse lab aankwamen concludeerden de wetenschappers dat het aantal eicellen dat zich ging delen in beide ruimtecondities (microzwaartekracht en gesimuleerde zwaartekracht) gelijk was. Bovendien ontwikkelden ze zich hetzelfde als op aarde. Voor de onderzoekers het bewijs dat de afwezigheid van zwaartekracht geen nadelige effecten heeft op de eerste celdelingen.
Toch eiste het ruimteavontuur wel zijn tol. In het experiment op aarde was het aantal eicellen dat zich ging delen twee keer zo hoog als in het ISS. Volgens de wetenschappers komt dat doordat een stofje dat de eicellen moest beschermen tijdens het invriezingsproces, in de ruimte te abrupt is verwijderd. Veel cellen zouden daardoor zijn beschadigd.
Nog lang geen ruimtebaby’s
Dit onderzoek betekent overigens niet dat een zwangerschap in de ruimte zonder problemen zal verlopen. De celgroei werd namelijk al gestopt toen de cellen een blastocyste vormden, een bolletje cellen dat vijf tot zes dagen na de bevruchting vormt. Dat nestelt zich normaal gesproken in de baarmoederwand en wordt daarna uiteindelijk het embryo. Het gaat hier dus echt om de allervroegste stadia van een ‘zwangerschap’. Bovendien werden de cellen gekweekt in een machine en ontwikkelden ze zich niet in een baarmoeder.
In het experiment is ook geen rekening gehouden met straling – die in de ruimte vele malen hoger is dan op aarde. Straling tijdens een zwangerschap kan leiden tot allerlei aanlegstoornissen. Maar zelfs al zou het ooit lukken om een kind te baren in de ruimte, dan zal het vanwege de kleine zwaartekracht waarschijnlijk opgroeien met zwakkere botten, gewrichten en spieren.
Bovendien moet je je afvragen of je een kind in de ruimte zou willen laten opgroeien. De Amerikaanse schrijver William Deresiewicz vergeleek een verblijf op Mars eens met “je hele leven doorbrengen in een vliegveld op de zuidpool”. Leuk is dus anders. Een volwassene die als astronaut naar de ruimte vertrekt, kies daar tenminste zelf voor. Een kind dat ter plekke geboren wordt, heeft zo’n ‘vliegveldleven’ maar te accepteren.
Kortom, een interessante studie, maar ruimtebaby’s blijven voorlopig nog iets voor sciencefictionfilms.