Embryo witte neushoorn klaar voor transplantatie

Annelies Bes

17 januari 2020 10:14

witte neushoorn

Het succesvol kweken van drie witte neushoornembryo’s is een belangrijke stap in de goede richting om de soort voor uitsterven te behoeden.

Het is alweer bijna 3 jaar geleden dat we onverhoopt afscheid moesten nemen van gentle giant Sudan, de laatste mannelijke noordelijke witte neushoorn. In het natuurreservaat Ol Pejata, in Kenia, leven de twee laatste nog levende neushoorns van deze soort: de dochter en kleindochter van Sudan. Wetenschappers halen dan ook alles uit de kast om het uitsterven van de ondersoort te voorkomen.

Om het tij te keren proberen onderzoekers in het lab ‘petrischaalembryo’s’ te kweken, uit de eicellen van dochter Fatu en kleindochter Najin bevrucht met het zaad van andere overleden noordelijke witte neushoorn mannetjes. Onlangs werd een derde levensvatbare embryo in het lab gekweekt.

Lees ook:

Surrogaatvrouwtje

In augustus vorig jaar wist een onderzoeksteam van het Leibniz Institute for Zoo and Wildlife Research in Berlijn tien vroege eicellen uit Fatu en Najin te isoleren. Hiervan werden vervolgens 6 eitjes van Fatu en 3 van Najin bevrucht met ingevroren zaadcellen van al overleden noordelijke witte neushoornmannetjes. De eitjes van Fatu blijken het meest succesvol: tot nu toe zijn hieruit drie levensvatbare embryo’s gekweekt. In een tank vol vloeibaar stikstof worden de embryo’s bewaard, terwijl de zoektocht naar een geschikt surrogaatvrouwtje flink aan de gang is.

Als draagmoeder wordt waarschijnlijk een vrouwtje van een nauw verwante soort gebruikt, de zuidelijke witte neushoorn. De embryo’s kunnen namelijk niet teruggeplaatst worden in Fatu of Najin zelf, omdat deze procedure te risicovol zou zijn voor de dieren.

Stamcellen witte neushoorn

Het doel van de wetenschappers is om het aantal witte neushoorns op te krikken tot een groep bestaande uit minstens vijf neushoorns, zodat ze teruggeplaatst kunnen worden in het wild. “Dit is een grote stap in de goede richting voor Kenia en de met uitsterven bedreigde noordelijke witte neushoorn, waarvan er wereldwijd nog maar twee in leven zijn”, liet Najib Balala, secretaris van toerisme in Kenia, weten tijdens een verklaring. “Het is geweldig om te zien dat we met behulp van de wetenschap een diersoort mogelijk kunnen redden van zijn tragische lot.”

Alleen zijn voor het fokken van een stabiele populatie slechts twee witte neushoornvrouwtjes niet voldoende. De twee zullen niet voor genoeg divers genetisch materiaal zorgen. Om deze reden zetten onderzoekers zich ook in op het ontwikkelen van neushoornembryo’s uit stamcellen. Uit huidmonsters van overleden witte neushoorns proberen ze nu ei- en zaadcellen te creëren.

In de tussentijd buigen de wetenschappers zich nog over de zoektocht naar een surrogaatvrouwtje. Als zij gevonden wordt zou er zo’n 18 maanden later een schattig baby neushoorntje rond kunnen lopen. Nog even geduld dus. 

Bronnen: Phys.org, Ol Pejeta Conservancy

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!